لطفا منتظر باشید ...
حذيفه بن يمان عبسى "ابو عبداللَّه"
حذيفة بن يمان كنيه اش حِسل "يا حسيل" بن جابر بن عمرو، لقبش يمان است، چون با طايفه يمانى ها هم پيمان بود، [ زيرا او در محل خود خون ريزى كرده بود و به مدينه فرار كرد و با طايفه بنى عبدالاشهل پيمان بست، چون هم قسم با انصار شد و انصار هم از يمن بودند، از آن پس قومش، وى را يمانى ناميدند. "اسد الغابه، ج 1، ص 39؛ سير اعلام النبلاء، ج 4، ص 31". ] لذا به يمانى [ يمانى نسبت غير قياسى به سرزمين يمن است. ] معروف گرديد. [ اسد الغابه، ج 1، ص 390؛ الاصابه، ج 2، ص 45؛ تاريخ بغداد، ج 1، ص 161. ] كنيه حذيفه ابو عبداللَّه و نام مادرش رباب، دختر كعب بن عدى زنى از انصار و از طايفه اوس قبيله بنى عبدالاشهل است. [ اعيان الشيعه، ج 4، ص 592. ]حذيفه از برجسته ترين اصحاب پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله و از اصحاب سرّ پيامبر و از مشاهير و بزرگان صدر اسلام محسوب مى شود. براى تبيين جايگاه والايش ذكر اين نكته كافى است كه بعضى از بزرگان دين، مثل شيخ طوسى او را از اركان اربعه [ ر. ك: همين كتاب، ص 81. ] و هم رديف سلمان، مقداد، ابوذر و "عمار ياسر" دانسته اند. [ همان، ص 593؛ سفينة البحار، ج 1، ص 237،ماده "حذف". ]
زمانى كه رسول خدا صلى الله عليه و آله در مدينه بين مهاجرين و انصار پيمان برادرى بست، ميان حذيفه بن يمان و عمار ياسر عقد برادرى برقرار كرد. [ طبقات الكبرى، ج 3، ص 250؛ سير اعلام النبلاء، ج 4، ص 31. ]
حذيفه، مسلمانى جوانمرد، دلاورى متهوّر و زاهدى شب زنده دار بود. زهد وى موجب شد كه به جز جنگ بدر، در همه نبردهاى صدر اسلام حضور يابد و در ركاب پيامبر بزرگ اسلام شمشير بزند و به فضيلت جهاد نايل آيد. وى به واسطه عهدى كه مشركان مكه از او گرفته بودند، نمى توانست در جنگ بدر شركت جويد؛ البته پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله آن عهد را محترم شمرد و دستور داد كه به عهد خود وفا كند. بدين ترتيب وى از فيض حضور در بدر كبرى - كه نخستين و هراس انگيزترين برخورد نظامى لشكريان توحيد در برابر شرك و كفر بود - محروم ماند. [ اسد الغابه، ج 1، ص 391. ]
او از چهره شناسان نفاق بود به طورى كه اگر جنازه اى را حذيفه حاضر نمى شد، عمر بن خطاب خليفه دوم آن جنازه را تشييع نمى نمود. او در جنگ هاى عصر خلافت عمر بن خطاب در سال 22 هجرى حضور داشت و در فتح دينور، ماسبذان، همدان و رى شركت داشت. [ تهذيب التهذيب، ج 2، ص 198. ] او قبل از جنگ جمل از دنيا رفت و دو فرزندش صفوان و سعيد به وصيت پدر با اميرالمؤمنين عليه السلام بودند و در جنگ صفين به شهادت رسيدند. [ سند و شرح آن در ادامه خواهد آمد. ]
حِسل "حُسيل" پدر حذيفه از نيكان روزگار خود بود و در جنگ اُحد در ركاب پيامبر صلى الله عليه و آله حضور يافت و به شهادت رسيد. [ اسد الغابه، ج 2، ص 15؛ الاصابه، جح 2، ص 75. ]
