رفاعه بن شداد بجلى "ابو عاصم كوفى"
رفاعه فرزند شدّاد بن عبداللَّه، كنيه اش ابو عاصم كوفى است. [ تهذيب التهذيب، ج 3، ص 107. ] وى به نقل شيخ طوسى، از اصحاب اميرمؤمنان عليه السلام و صحابى امام حسن مجتبى عليه السلام به شمار مى آيد. [ رجال طوسى، ص 41، ش 5 و ص 68 ش 2. ]رفاعه از تابعين [ ر. ك: همين كتاب، ص 34. ] اصحاب رسول خدا صلى الله عليه و آله است كه در شجاعت مشهور بود. هم چنين وى از بزرگانِ قاريان و از رؤساى توابين است. [ اعيان الشيعه، ج 7، ص 31. ] رفاعه، در زمان خلافت عثمان با جمعى از جمله مالك اشتر نخعى به ربذه تبعيدگاه ابوذر غفارى رسيد و اطلاع يافتند كه ابوذر از دنيا رفته است، وى و همراهان بر جنازه او نماز گزارده و او را به خاك سپردند. [ ر. ك: رجال كشى، ص 65، ش 118. ]
او در جنگ جمل همراه اميرالمؤمنين عليه السلام بود و بر گروه پياده نظام قبيله بجيله فرماندهى كرد و شعرى را نيز سروده است. رفاعه در جنگ صفّين نيز حضور داشت و على عليه السلام وى را فرمانده قبيله بجيله، قرار داد. [ وقعة صفّين، ص 205. ] او در جريان حكميت دست از حمايت امام عليه السلام برنداشت و در مذمت معاويه و يارانش قصيده اى را سروده است. [ وقعة صفّين، ص 488. ]