مقصود از توصيف سقر به اينكه" لا تُبْقِي وَ لا تَذَرُ ..." - ترجمه تفسیر المیزان جلد 20

اینجــــا یک کتابخانه دیجیتالی است

با بیش از 100000 منبع الکترونیکی رایگان به زبان فارسی ، عربی و انگلیسی

ترجمه تفسیر المیزان - جلد 20

سید محمدحسین طباطبایی؛ ترجمه: سید محمدباقر موسوی همدانی

| نمايش فراداده ، افزودن یک نقد و بررسی
افزودن به کتابخانه شخصی
ارسال به دوستان
جستجو در متن کتاب
بیشتر
تنظیمات قلم

فونت

اندازه قلم

+ - پیش فرض

حالت نمایش

روز نیمروز شب
جستجو در لغت نامه
بیشتر
لیست موضوعات
توضیحات
افزودن یادداشت جدید

اظهار كرد كه" ان هذا" نيست اين- يعنى قرآن-" إِلَّا سِحْرٌ يُؤْثَرُ"، مگر سحرى كه از قديم روايت شده و هم اكنون نيز دانايان آن به نادانان تعليم مى‏دهند.

" إِنْ هذا إِلَّا قَوْلُ الْبَشَرِ"- يعنى اين قرآن آن طور كه محمد (ص) ادعا مى‏كند كلام خدا نيست، بلكه كلام بشر است. بعضى «1» گفته‏اند: اين آيه به منزله تاكيد آيه قبلى است، هر چند دو معناى مختلف دارند، ولى مقصود از هر دو اين است كه قرآن كلام خدا نيست و چون هر دو يك معنا را مى‏رساندند، جمله دوم را با واو به جمله اول عطف نكرد.

" سَأُصْلِيهِ سَقَرَ وَ ما أَدْراكَ ما سَقَرُ لا تُبْقِي وَ لا تَذَرُ لَوَّاحَةٌ لِلْبَشَرِ عَلَيْها تِسْعَةَ عَشَرَ" يعنى به زودى او را داخل سقر مى‏كنم، و" سقر" در عرف قرآن يكى از نامهاى جهنم و يا دركه‏اى از دركات آن است، و جمله" سَأُصْلِيهِ سَقَرَ" يا بيان" سَأُرْهِقُهُ صَعُوداً" است، و يا بدل از آن است و جمله" وَ ما أَدْراكَ ما سَقَرُ" به اين منظور آورده شده كه بفهماند سقر بسيار مهم و هراس‏آور است.

مقصود از توصيف سقر به اينكه" لا تُبْقِي وَ لا تَذَرُ ..."

و در جمله" لا تُبْقِي وَ لا تَذَرُ" به خاطر اينكه نفى مطلق است، و مقيد نكرده كه چه چيزى را باقى نمى‏گذارد و رها نمى‏كند، اقتضا دارد كه مراد از آن را اين بگيريم كه سقر هيچ چيزى از آنچه او به دست آورده باقى نمى‏گذارد و همه را مى‏سوزاند و احدى را هم از آنهايى كه در آن مى‏افتند از قلم نينداخته همه را شامل مى‏شود، به خلاف آتش دنيا كه بسيار مى‏شود بعضى از چيزها كه در آن مى‏افتد نمى‏سوزاند، و اگر مثلا انسانى در آن بيفتد پوست ظاهرى و صفات جسميش را مى‏سوزاند، و به روح او و صفات روحيش نمى‏رسد اما سقر احدى از كسانى كه در آن مى‏افتند باقى نمى‏گذارد بلكه همه را فرا مى‏گيرد، زيرا خداوند فرموده:" تَدْعُوا مَنْ أَدْبَرَ وَ تَوَلَّى" «2» و وقتى آنها را فرا گرفت چيزى از روح و جسمشان را باقى نمى‏گذارد بلكه همه را مى‏سوزاند هم چنان كه فرموده:" نارُ اللَّهِ الْمُوقَدَةُ الَّتِي تَطَّلِعُ عَلَى الْأَفْئِدَةِ" «3».

ممكن هم هست منظور اين باشد كه احدى را زنده نمى‏گذارد، و احدى را نمى‏ميراند، در اين صورت در معناى آيه زير خواهد بود كه مى‏فرمايد:" الَّذِي يَصْلَى النَّارَ الْكُبْرى‏ ثُمَّ لا يَمُوتُ فِيها وَ لا يَحْيى‏" «4».

(1) تفسير كشاف، ج 4، ص 650.

(2) و كسانى را كه به فرمان خدا پشت كردند صدا مى‏زند. سوره معارج، آيه 17.

(3) آتش برافروخته الهى است. آتشى كه از دلها سر مى‏زند. سوره همزه، آيه 6 و 7.

(4) آن كسى كه خودش آتش كبرى را مى‏گيراند وارد مى‏شود، و آن گاه در آن آتش نه مى‏ميرد، و نه زنده مى‏ماند. سوره اعلى، آيه 12 و 13.

/ 691