مقصود از مقام پروردگار و خوف از آن‏ - ترجمه تفسیر المیزان جلد 20

اینجــــا یک کتابخانه دیجیتالی است

با بیش از 100000 منبع الکترونیکی رایگان به زبان فارسی ، عربی و انگلیسی

ترجمه تفسیر المیزان - جلد 20

سید محمدحسین طباطبایی؛ ترجمه: سید محمدباقر موسوی همدانی

| نمايش فراداده ، افزودن یک نقد و بررسی
افزودن به کتابخانه شخصی
ارسال به دوستان
جستجو در متن کتاب
بیشتر
تنظیمات قلم

فونت

اندازه قلم

+ - پیش فرض

حالت نمایش

روز نیمروز شب
جستجو در لغت نامه
بیشتر
لیست موضوعات
توضیحات
افزودن یادداشت جدید

اللَّمَمَ إِنَّ رَبَّكَ واسِعُ الْمَغْفِرَةِ" «1»، و نيز فرموده:" إِنْ تَجْتَنِبُوا كَبائِرَ ما تُنْهَوْنَ عَنْهُ نُكَفِّرْ عَنْكُمْ سَيِّئاتِكُمْ وَ نُدْخِلْكُمْ مُدْخَلًا كَرِيماً" «2».

و معناى آيات سه‏گانه در دادن ضابطه كلى براى صفت اهل دوزخ و اهل بهشت در اين خلاصه مى‏شود كه: اهل جهنم اهل كفر و فسوق، و اهل بهشت اهل ايمان و تقوايند، و در اين ميان طوائف ديگرى غير آن دو طائفه هستند كه از مستضعفين مى‏باشند، كسانى كه به گناهان خود اعتراف داشته، اعمالى صالح را با اعمالى زشت مخلوط مى‏كنند، و نيز طوائف ديگرى كه امرشان به دست خداى سبحان است، و چه بسا با شفاعت و وسائل ديگر مشمول مغفرت خدا بشوند.

پس معناى جمله" هِيَ الْمَأْوى‏" در آيه" فَأَمَّا مَنْ طَغى‏ ... هِيَ الْمَأْوى‏"" هى مأواه" است، يعنى جهنم ماواى او است، و الف و لام كه در اول كلمه است به جاى ضمير آمده، ممكن هم هست ضمير حذف شده و تقدير كلام" هى الماوى له" باشد.

مقصود از مقام پروردگار و خوف از آن‏

و در آيه" وَ أَمَّا مَنْ خافَ مَقامَ رَبِّهِ ..."، كلمه" مقام" اسم مكان است، و منظور مكانى است كه در آن جسمى از اجسام بايستد، اين اصل در معناى كلمه مقام است، هم چنان كه اسم زمان و مصدر ميمى نيز معناى اصلى آن است، و ليكن بسا مى‏شود كه صفات و احوال چيزى به نوعى عنايت محل و قرارگاه آن چيز اعتبار مى‏شود، و به آن صفات و احوال، مقام و منزلت اطلاق مى‏شود، مثل آن آيه‏اى كه در مورد شهادت مى‏فرمايد:" فَآخَرانِ يَقُومانِ مَقامَهُما" «3»، و قول نوح كه به حكايت قرآن به قوم خود گفت:" إِنْ كانَ كَبُرَ عَلَيْكُمْ مَقامِي وَ تَذْكِيرِي بِآياتِ اللَّهِ" «4»، و قول ملائكه كه بنا به حكايت خداى تعالى گفتند:" وَ ما مِنَّا إِلَّا لَهُ مَقامٌ مَعْلُومٌ" «5»، كه در اين چند مورد كلمه مقام نه اسم مكان واقعى است، و نه اسم‏

(1) آنچه در آسمانها و زمين است از آن خدا است، تا بدكاران را بدانچه كرده‏اند و نيكوكاران را به نيكى جزاء دهد، نيكوكارانى كه از گناهان كبيره كه خدا نهيشان كرده اجتناب مى‏كنند، و تنها مرتكب گناهان كوچك مى‏شوند، و پروردگار تو واسع المغفرة است. سوره نجم، آيه 32.

(2) اگر از گناهان كبيره‏اى كه از آن نهى شده‏ايد اجتناب كنيد، ما گناهانتان را كفاره مى‏دهيم و در منزلى آبرومند داخل مى‏سازيم. سوره نساء، آيه 31.

(3) دو نفر از كسانى كه گواهان نخست بر آنها ستم كرده‏اند به جاى آنها قرار مى‏گيرند. سوره مائده، آيه 107.

(4) اگر مقام من و اينكه آيات خدا را به شما تذكر مى‏دهم بر شما گران مى‏آيد. سوره يونس، آيه 71.

(5) هيچ يك از ما نيست مگر آنكه مقامى معلوم دارد. سوره صافات، آيات 164.

/ 691