بحث روايتى (رواياتى در باره محاسبه اعمال در قيامت، نزول آيه:" فَأَمَّا مَنْ أُوتِيَ كِتابَهُ ..."،" لَتَرْكَبُنَّ طَبَقاً عَنْ طَبَقٍ" و ...)
در تفسير قمى در ذيل آيه" إِذَا السَّماءُ انْشَقَّتْ" آمده كه: منظور روز قيامت است «1».و در الدر المنثور است كه ابن ابى حاتم، از على (ع) نقل كرده كه گفت:آسمان از" مجره" (كهكشان) شكافته مىشود «2».و در تفسير قمى در ذيل آيه" وَ إِذَا الْأَرْضُ مُدَّتْ وَ أَلْقَتْ ما فِيها وَ تَخَلَّتْ" آمده كه:زمين كشيده مىشود، سپس مىشكافد و انسانها از شكمش بيرون مىآيند «3».و در الدر المنثور است كه حاكم به سندى خوب و معتبر از جابر از رسول خدا (ص) روايت كرده كه فرموده: زمين در روز قيامت كشيده مىشود، آن طور كه چرم كشيده مىشود تازه آن قدر انسان محشور مىشود كه براى هر يك نفر بيش از جاى دو پايش محل نيست «4».و در احتجاج از على (ع) روايت كرده كه در حديثى فرمود: و مردم آن روز صفات و منزلهايى دارند: بعضى از مردم مشغول حساب پس دادن هستند، و به حسابشان آسان مىرسند و به خوشى و مسرت به سوى اهلشان مىروند. و بعضى هستند كه اصلا بدون حساب داخل بهشت مىشوند، براى اينكه در دنيا كارى به لذائذ آن نداشتند و خلاصه دست و دامنشان آلوده نشده چون در آن روز به حساب از كسانى مىرسند كه مال دنيا را زير و رو كرده باشند. بعضى ديگر هستند كه در خرد و كلان حسابشان مىرسند، و در آخر هم به سوى آتش بازمىگردند «5».و در معانى الأخبار به سند خود از ابن سنان از امام ابى جعفر (ع) روايت آورده كه فرمود: رسول خدا (ص) فرمود: همه حساب پس مىدهند و همه عذاب مىشوند. شخصى عرضه داشت: يا رسول اللَّه پس آيه" فَسَوْفَ يُحاسَبُ حِساباً يَسِيراً- به زودى حساب مىشود، حسابى آسان" چه مىشود؟ فرمود: اين آيه راجع به عرض است(1) تفسير قمى، ج 2، ص 412، ط نجف.(2) الدر المنثور، ج 6، ص 329.(3) تفسير قمى، ج 2، ص 412.(4) الدر المنثور، ج 6، ص 329.(5) احتجاج، ج 1، ص 364، ط نجف.