مقصود از" شاهد" در" وَ شاهِدٍ وَ مَشْهُودٍ" رسول اللَّه (صلّى الله عليه وآله وسلّم) و مراد از" مشهود" شكنجه‏هاى كفار به مؤمنين و ثواب و كيفر اخروى هر كدام است‏ - ترجمه تفسیر المیزان جلد 20

و در آيه مورد بحث سوگند به آسمانى ياد شده كه به وسيله برجها محفوظ مى‏شود، و مناسبت اين سوگند با قصه‏اى كه به زودى بدان اشاره مى‏كند، و با وعده و وعيدى كه مى‏دهد بر كسى پوشيده نماند، و ما به زودى به اين مناسبت اشاره مى‏كنيم.

" وَ الْيَوْمِ الْمَوْعُودِ" اين جمله عطف است بر كلمه" السماء"، يعنى سوگند به آسمان داراى برجها، و" سوگند به روز موعود" كه منظور از آن روز قيامتى است كه خداى تعالى وعده داده در آن روز ميان بندگانش داورى كند.

مقصود از" شاهد" در" وَ شاهِدٍ وَ مَشْهُودٍ" رسول اللَّه (صلّى الله عليه وآله وسلّم) و مراد از" مشهود" شكنجه‏هاى كفار به مؤمنين و ثواب و كيفر اخروى هر كدام است‏

" وَ شاهِدٍ وَ مَشْهُودٍ" اين دو كلمه نيز عطف بر" سماء" است، و همه اين مذكورات سوگند بعد از سوگند است بر مطلبى كه مى‏خواهد در اين سوره بيان كند، و آن- همانطور كه اشاره كرديم- تهديد شديد است به كسانى كه مؤمنين را فريب مى‏دهند و يا شكنجه مى‏كنند كه چرا ايمان آورده‏ايد، و نيز وعده جميلى است به كسانى كه ايمان آورده و عمل صالح مى‏كنند.

پس گويا فرموده: سوگند مى‏خورم به آسمان داراى بروج كه شيطانها به وسيله آن رانده مى‏شوند، كه خدا كيد شيطانها و اولياى كافرشان را از ايمان مؤمنين دفع مى‏كند، و سوگند مى‏خورم به روز موعودى كه هر انسانى به جزاى اعمالش مى‏رسد، و سوگند مى‏خورم به شاهدى كه اعمال اين كفار را و رفتارشان با مؤمنين را مى‏بينند، و سوگند مى‏خورم به آينده مشهودى كه همه آن را به زودى خواهند ديد كه آن افرادى كه مؤمنين را اذيت مى‏كنند چنين و چنان مى‏شوند، تا آخر دو آيه.

از اينجا روشن مى‏گردد كه شهادت در دو كلمه" شاهد" و" مشهود" به يك معنا است، و آن عبارت است از حاضر بودن و به چشم خود ديدن، نه به معناى اقامه شهادت، براى اينكه اگر به آن معنا مى‏بود جا داشت بفرمايد:" و مشهود عليه" چون شهادت به اين معنا حتما بايد با حرف على متعدى شود.

بنا بر اين، كلمه" شاهد" قابل انطباق است بر رسول خدا (ص)، براى اينكه آن جناب امروز شاهد اعمال امت است، و فرداى قيامت بدانچه ديده شهادت مى‏دهد. و كلمه" مشهود" هم قابل انطباق است با شكنجه‏اى كه كفار به اين مؤمنين مى‏دادند، و وضعى كه در آخرت به خود مى‏گيرند، و يا به عبارتى جزاى آن رفتار، و يا به عبارتى ديگر آنچه در روز قيامت براى اين ظالمان و مظلومان رخ مى‏دهد، چه ثواب و چه عقاب. و بنا بر اين احتمال نكره آمدن اين دو كلمه به منظور تعظيم بوده و خواسته است‏