بحث روايتى (رواياتى در باره الهام فجور و تقوى، جبر و اختيار، اشقاى اولين و اشقاى آخرين) - ترجمه تفسیر المیزان جلد 20

اینجــــا یک کتابخانه دیجیتالی است

با بیش از 100000 منبع الکترونیکی رایگان به زبان فارسی ، عربی و انگلیسی

ترجمه تفسیر المیزان - جلد 20

سید محمدحسین طباطبایی؛ ترجمه: سید محمدباقر موسوی همدانی

| نمايش فراداده ، افزودن یک نقد و بررسی
افزودن به کتابخانه شخصی
ارسال به دوستان
جستجو در متن کتاب
بیشتر
تنظیمات قلم

فونت

اندازه قلم

+ - پیش فرض

حالت نمایش

روز نیمروز شب
جستجو در لغت نامه
بیشتر
لیست موضوعات
توضیحات
افزودن یادداشت جدید

آيه مورد بحث قريب المعناى با آيه زير است كه مى‏فرمايد:" لا يُسْئَلُ عَمَّا يَفْعَلُ وَ هُمْ يُسْئَلُونَ" «1».

بعضى «2» گفته‏اند: ضمير در" لا يخاف- نمى‏ترسد" به همان فرد اشقاى ثمود- قدار بن سالف- بر مى‏گردد، و معنايش اين است كه كشنده ناقه از عاقبت وخيم عمل خود نمى‏ترسد.

بعضى «3» ديگر گفته‏اند: ضمير در" لا يخاف" به صالح (ع) و ضمير در" عقبيها" به دمدمه بر مى‏گردد، و معنايش اين است كه صالح از عاقبت دمدمه آن قوم نمى‏ترسيد، براى اينكه به نجات خود اطمينان داشت، و وجه ضعف اين دو قول روشن است.

بحث روايتى (رواياتى در باره الهام فجور و تقوى، جبر و اختيار، اشقاى اولين و اشقاى آخرين)

در تفسير قمى در ذيل آيه" وَ نَفْسٍ وَ ما سَوَّاها" آمده كه: يعنى" آن را بيافريد و صورتگرى كرد" «4».

و در مجمع البيان آمده: از زراره و محمد بن مسلم و حمران روايت شده كه از امام باقر و امام صادق (عليهما السلام) نقل كرده‏اند كه در تفسير آيه" فَأَلْهَمَها فُجُورَها وَ تَقْواها" فرموده‏اند: يعنى براى او بيان كرده كه چه كارهايى مى‏كند و چه كارهايى نمى‏كند، و در تفسير آيه" قَدْ أَفْلَحَ مَنْ زَكَّاها" فرمودند: يعنى رستگار شد هر كس اطاعت كرد" وَ قَدْ خابَ مَنْ دَسَّاها"، و نوميد و زيانكار شد هر كس كه معصيت كرد «5».

و در الدر المنثور است كه احمد، مسلم، ابن جرير، ابن منذر، و ابن مردويه از عمران بن حصين روايت كرده‏اند كه گفت: مردى به رسول خدا (ص) عرضه داشت: يا رسول اللَّه آيا به نظر شما آنچه امروز مردم مى‏كنند و در باره آن رنج مى‏كشند چيزى است كه خداى تعالى قبلا قضايش را رانده، و از پيش مقدرش كرده؟ و همچنين آنچه بعدا براى مردم پيش مى‏آيد و رفتارى كه با پيامبر خود مى‏كنند، و با همان رفتار حجت بر آنان تمام مى‏شود، همه اينها از پيش مقدر شده؟ فرمود: بله سرنوشتى است كه از پيش تعيين شده. مرد

(1) هيچ كس بر كار او نمى‏تواند خرده بگيرد ولى در كارهاى آنها جاى سؤال و ايراد است. سوره انبياء، آيه 23.

(2 و 3) مجمع البيان، ج 10، ص 499.

(4) تفسير قمى، ج 2، ص 424.

(5) مجمع البيان، ج 10، ص 498.

/ 691