لطفا منتظر باشید ...
چند قول ديگر در باره مراد از" والِدٍ وَ ما وَلَدَ"
و معناى آيه مورد بحث هم اين است كه: سوگند مىخورم به پدرى عظيم الشان كه ابراهيم باشد، و به آنچه برايش متولد شد، يعنى پسرى عجيب كه امرى شگفتآور و اثرى مبارك داشت، و آن اسماعيل پسرش بود، سوگند به اين دو تن كه بانيان اين شهر بودند، در نتيجه مفاد آيات سهگانه سوگند به مكه معظمه و به رسول خدا (ص) است، كه در آن شهر مىزيست، و به ابراهيم و اسماعيل است، كه بنيانگذار آن شهر بودند.ولى بعضى «3» از مفسرين گفتهاند: مراد از" والد"، ابراهيم (ع) و مراد از" ما ولد" تمامى اولاد عرب او است، ولى اين نظريه درست نيست، براى اينكه بسيار بعيد است كه خداى تعالى پيغمبر اسلام و ابراهيم (عليهما السلام) را با امثال ابو لهب و ابو جهل و ساير پيشوايان كفر در سوگند خود جمع نموده، در سياقى واحد به همه سوگند ياد كند، با اينكه خود ابراهيم (ع) از كسانى كه پيرويش نكنند و دين توحيد را نپذيرند بيزارى جسته بود، و به حكايت قرآن كريم از خداى تعالى درخواست كرده بود كه" وَ اجْنُبْنِي وَ بَنِيَّ أَنْ نَعْبُدَ الْأَصْنامَ رَبِّ إِنَّهُنَّ أَضْلَلْنَ كَثِيراً مِنَ النَّاسِ فَمَنْ تَبِعَنِي فَإِنَّهُ مِنِّي وَ مَنْ عَصانِي فَإِنَّكَ غَفُورٌ رَحِيمٌ" «4».پس كسى كه منظور از" ما ولد" را اولاد ابراهيم گرفته ناگزير است كلام خود را تخصيص بزند، و بگويد منظورم از اولاد ابراهيم خصوص مسلمانان از ايشان است، هم چنان(1) سوره ابراهيم، آيه 35.(2) سوره آل عمران، آيه 36.(3) مجمع البيان، ج 10، ص 493.(4) و مرا و فرزندانم را از اينكه بتها را بپرستيم دور بدار، پروردگارا اينها بسيارى از مردم را گمراه كردند، پس هر كس مرا پيروى كند او از من است، و هر كس نافرمانيم كند تو غفور و رحيمى. سوره ابراهيم، آيه 36.
