ترجمه تفسیر المیزان جلد 20
لطفا منتظر باشید ...
مؤلف: اين روايت دلالتى بر اين معنا ندارد كه استثناء در جمله" إِلَّا مَنْ تَوَلَّى وَ كَفَرَ" از ضمير در" عليهم" است «1».و نيز در همان كتاب يعنى تفسير قمى در روايت ابى الجارود از امام ابى جعفر (ع) در ذيل آيه" إِلَّا مَنْ تَوَلَّى وَ كَفَرَ" آمده كه منظور كسى است كه از تذكر تو متعظ نشود و تو را تصديق نكند، و ربوبيت مرا انكار كند و نعمت مرا كفران نمايد،" فَيُعَذِّبُهُ اللَّهُ الْعَذابَ الْأَكْبَرَ" منظور عذاب غليظ و شديد و دائمى است" إِنَّ إِلَيْنا إِيابَهُمْ" يعنى بازگشتشان به سوى ما است،" ثُمَّ إِنَّ عَلَيْنا حِسابَهُمْ"، يعنى جزايشان با ما است«2».و در نهج البلاغه آمده كه شخصى از امير المؤمنين (صلوات اللَّه عليه) پرسيد: چگونه خداى عز و جل به حساب اعمال خلائق با آن كثرت كه در آنهاست مىرسد؟ فرمود: به همان جورى كه رزقشان را مىدهد، و با آن كثرتى كه در عدد آنها است رزق هيچ جنبندهاى را فراموش نمىكند. شخصى پرسيد چطور به حساب آنان مىرسد، با اينكه خلائق او را نمىبينند؟ فرمود همانطور كه روزيشان مىدهد، با اينكه خلائق او را نمىبينند «3».و نيز در همان كتاب است كه امام صادق (ع) فرمود: حساب هر امتى را امام زمانش مىرسد و امامان، دوستداران خود و اعدايشان را به سيمايشان مىشناسند، و اين كلام خداست كه مىفرمايد:" وَ عَلَى الْأَعْرافِ رِجالٌ يَعْرِفُونَ كُلًّا بِسِيماهُمْ- بر اعراف مردانى هستند كه هر كسى را به سيمايش مىشناسند ... «4»"مؤلف: در سابق يعنى در تفسير همين آيه از سوره اعراف توضيح معناى اين حديث گذشت، و اين معنا در كتاب بصائر الدرجات «5» نيز از امام صادق و با سند نقل شده و كافى «6» آن را از امام باقر و امام كاظم (عليهما السلام) و فقيه «7» آن را از امام هادى (ع) در ضمن زيارت جامعه روايت كرده.
