جوان از نظر عقل و احساسات نسخه متنی

پى ريزى اساس سعادت

جوانان با استعداد، اگر از دوران جوانى خود به خوبى استفاده كنند و نيروى هوش را در راه تحصيل علم و دانش به كار اندازند، مى توانند در ظرف چند سال منازل مهمى را بپمايند و در آن مدت كوتاه اساس سعادت و خوشبختى تمام عمر را پى ريزى كنند و خيلى زود به كمال لايق خود برسند.

(پايه اى كه دور جوانى گذارده مى شود، به ميزان وسيع و فراوانى در باورى يا بى ثمرى سال هاى آينده زندگى اثر دارد. در جوابى ، امكان ها و امتيازات بسيارى براى زندگى يافت مى شود، در حالى كه در سنين كهولت ، خيلى از اين امكان ها از دست مى روند. چه بسا اشخاصى كه پيوسته افسوس مى خورند از اين كه نمى توانند فرصت هاى درخشانى را كه به غفلت از دست داده اند، دوباره در زندگى بازيابند و همين حسرت ها بود كه سبب شد ديسرائلى بگويد: جوانى يك اشتباه است ، كهولت يك پيكار است ، و پيرى يك حسرت است .)(237)

بيمارى تنبلى

بعضى از نوجوانان ، در اوقاتى كه بايد همه نيروى خود را با علاقه مندى و دلگرمى ، در راه كسب علم و دانش مصروف دارند، دچار بيمارى تنبلى و تن پرورى مى شوند. اسير ياءس و نوميدى مى گردند و سرمايه گران بهاى جوانى را به رايگان از دست مى دهند.

اينان بايد بدانند كه با اين روش ، بزرگ ترين ستم را نسبت به خود روا مى دارند. به كاميابى و پيروزى فرداى خود عملا پشت پا مى زنند، و با دست خود بناى سعادت و خوشبختى خويشتن را ويران مى سازند.

سستى و بطالت

(قال اميرالمومنين عليه السلام : من اطاع التوانى ضيع الحقوق .(238) )

على عليه السلام فرموده است : آن كس كه از تنبلى و سستى پيروى نمايد، حقوق خويش را در جميع شئون مختلف زندگى ضايع كرده است .

(و عنه عليه السلام : هيات من نيل السعادة السكون الى الهوانى و البطالة .(239) )

و نيز فرموده است : آرميدن در آغوش تنبلى و بطالت ، دورى جستن از خوشبختى سعادت است .

(قال ابو جعفر عليه السلام : قال موسى يا رب اى عبادك ابغض اليك ، قال جيفه بالليل ، بطال بالنهار.(240) )

امام باقر عليه السلام فرمود: حضرت موسى بن عمران در پيشگاه الهى عرض كرد:

(پروردگارا كدام يك از بندگانت نزد تو بيشتر مورد بغض و بدبينى است .)

فرمود: (آن كه شب ها چون مردارى در بستر خفته و روزها را به بطالت و تنبلى مى گذراند.)