جوان از نظر عقل و احساسات نسخه متنی

(عادات به محض آن كه تشكيل يافتند، با بهره بردارى از ذخيره فعاليت هاى ذاتى آدمى ، به وجود خود ادامه مى دهند و لاينقطع اين فعاليتها را به ميل خودشان تحريك مى كنند، تقويت مى نمايند، تفكيكى مى سازند، متمركز مى كنند و از غرايز خام و نامنظم ، دنيايى كه مطابق ميل خود به وجود مى آورند، به طورى كه مى توان گفت آن موجود نه مخلوق عقل است نه زاييده غريزه ، بلكه مصنوع عادت مى باشد.) (750)

نقش عادات در زندگى بشر

عادت ، يكى از مؤ ثرترين عواملى است كه بشر را به مسير خود مى كشاند و او را به انجام كارى كه بدان معتاد شده است ، وا مى دارد. صفات و خلقياتى كه بر اثر تمرين و ممارست ، در نهاد آدمى ريشه مى كند و رنگ عادت به خود مى گيرند، گرچه اكتسابى هستند، ولى مانند صفات ذاتى و تمايلات طبيعى ، مقتدر و نيرومندند.

(قال على عليه السلام : العادة طبع ثان . ) (751)

على عليه السلام فرموده است : عادات اكتسابى ، طبيعت دومى انسان است .

منشاء عادات خوب و بد

خوبى و بدى عادات مردم ، تابع تربيت هاى اوليه و محيط پرورش آنهاست ، اگر برنامه هاى تربيت به درستى طرح شود و محيط زندگى بر اساس پاكى و فضيلت استوار باشد، آدمى تدريجا به خلق و خوى پسنديده عادت مى كند و همواره در مسير خوشبختى و سعادت گام برمى دارد. برعكس ، اگر از اول تربيت و محيط نادرست باشد، عادات ناشيه از آن مضر و مايه تيره روزى و بدبختى خواهد بود.

مكتب آسمانى اسلام ، كه تربيت صحيح و سعادت بخش خود را بر اساس ‍ احياى تمايلات عاليه انسانى و تعديل غرايز خواهشهاى نفسانى استوار نموده است ، به وسيله برنامه هاى علمى و عملى و از راه مراقبت در انجام فرايض دينى و تمرين وظايف عبادى و اخلاقى ، پيروان خود را در احراز عادات پسنديده تقوا و مالكيت نفس و نيل به ملكات فاضله عدالت و اخلاق تشويق فرموده است .

(فى الخبر: الزموا التقوى و استعيدوها. ) (752)

در حديث آمده است : همواره ملازم تقوا و پرهيزگارى باشيد و خويشتن را به آن عادت دهيد.