جوان از نظر عقل و احساسات نسخه متنی

بررسى تاريخ

تاريخ گذشتگان زمانى ثمربخش و مفيد است كه آدمى با تفكر و تعمق آن را بررسى كند و با تجزيه و تحليل صحيح ، علل پيشرفت و خوشبختى يا عوامل عقب افتادگى و بدبختى مردم ديروز را بفهمد و آنها را زمينه عبرت و تجربه خود قرار دهد و زندگى امروز خويش را بر علل موفقيت و سعادت گذشتگان استوار نمايد و از عواملى كه باعث بدبختى و شكست آنان شده است اجتناب كند. هدف قرآن شريف و روايات اسلامى از نقل وقايع تاريخى ، عبرت گرفتن و به كار انداختن دستگاه تفكر مردم است .

(فاقصص القصص لعلم يتفكرون .)

خداوند به رسول اكرم صلى الله عليه و آله امر مى كند كه وقايع گذشتگان و تاريخ پيشينيان براى مردم عصر خود نقل كن ، به اين اميد كه شايد نيروى تفكرشان به كار افتد و نيك و بدهاى زندگى خويش را از خلال آن وقايع تاريخى تشخيص دهند.

(عن على عليه السلام : من اعتبر ابصر و من ابصر فهم و من فهم علم .(268) )

على عليه السلام فرموده است : هر كس از وقايع گذشتگان عبرت بگيرد بينا مى شود. كسى كه بصيرت و بينايى پيدا كرد، مى فهمد، و آن كس كه فهميد، عالم مى شود.

آنان كه فكر خود را به كار نينداخته و درباره وقايع گذشتگان تعقل نمى كنند و تجربه نمى آموزند، كسانى كه چشم بصيرت خويش را بر هم گذارده و تاريخ پيشينيان را نمى بينند و عبرت نمى گيرند، خويشتن را از درك بسيارى از حقايق آموزنده محروم ساخته اند. اين گروه در قرآن شريف و روايات اسلامى مورد اعراض و بدبينى هستند.

(و لقد جاءهم من الانباء مافيه مزدجر، حكمة بالغة فما تغنى النذر، فتول عنهم .(269) )

در اين كتاب آسمانى ، از تاريخ امم گذشته اخبار بسيارى آمده است كه اگر معاندين ، پندپذير مى بودند، براى بازداشتشان از گناه و ناپاكى كافى بود.