جوان از نظر عقل و احساسات نسخه متنی

اميد به رحمت

4. نوجوان را به عبادات واجب و مستحب ، موظف مى كند و بدين وسيله بين او و خداوند محبوب ارتباط مستقيم برقرار مى نمايد. نماز يوميه را كه از هفت سالگى تدريجا آموخته و تمرين كرده است ، اينك بايد مرتبا انجام دهد و روزى چند بار با خداى خود سخن بگويد و به زبان ساده خويش ، از وى تقاضاى يارى و كمك نمايد و به وسيله دعا و نيايش ، نهال محبت الهى را در ضمير خود آبيارى كند و هر روز، بيش از روز قبل ، خداى حاضر و ناظر را دوست بدارد، به رحمتش اميدوار باشد و از قهرش ترسان . نوجوانى كه طبق برنامه اسلام از 12 سالگى با تعاليم الهى تربيت مى شود و در پرتو ايمان به خداوند و نيايش ، عواطف مذهبى اش به خوبى پرورش ‍ مى يابد، در 16 سالگى يك فرد معتقد و با ايمان خواهد بود.

احساسات پرورش يافته و نيرومندش مى تواند در مقابل تمايلات غريزى و شهوات نفسانى مقاومت كند و از تندروى و طغيانشان باز دارد.

دوره بحرانى ايمان

نوجوانى كه احساسات مذهبى اش مورد حمايت و پرورش قرار نگرفته و احيانا سركوب شده باشد، نوجوانى كه خواهش معنوى اش ارضا نگشته و نور ايمان ، ضميرش را روشن ننموده است ، در 16 سالگى محكوم تمايلات غريزى و شهوى خويش خواهد بود و عواطف مذهبى پرورش نايافته اش ‍ قادر نيست در مقابل خواهش هاى نفسانى مقاومت كند و در سنين پرشور و خطرناك جوانى ، از انحراف و گناه محافظتش نمايد.

اقناع خودخواهى جوان

موريس دبس درباره اين گروه از جوانان چنين مى گويد:

(وقتى كه ارزش هاى جديد الاكتشاف ، براى تعيين رفتار جوان ، بناى مخالفت با يكديگر را مى گذارند، ايمان جوان دوره هاى بحرانى را طى مى نمايد. اين حالت ، به خصوص در مواردى اتفاق مى افتد كه ارزش هاى خدايى با ارزش هاى ديگرى تصادم پيدا كنند كه عزت نفس جوانان را نوازش مى كند و خودخواهى آنان را اقناع مى نمايد و يا هنگامى كه آرزوهاى شهوانى ، عليه قواعد اخلاقى مذهبى قيام نمايند، در اين حال ، ايمان در مقابل سيل اشتهاى عنان گسيخته محو و نابود مى شود.)(461)

معرفت فطرى و وجدان اخلاقى و احساسات مذهبى ، سه تمايل فطرى است كه مانند ساير تمايلات طبيعى با سرشت نسل جوان آميخته شده است . اگر بخواهيم نوجوانان را به شايستگى تربيت كنيم ، بايد آنان را همان طور كه آفريده شده اند ببينيم . بايد به تمام جهات مادى و معنوى و جسمى و روانى آن ها توجه نماييم . و با واقع بينى از سرمايه هاى طبيعى و تمايلات فطريشان استفاده كنيم و بناى تربيت را بر اساس همان تمنيات استوار سازيم .