جوان از نظر عقل و احساسات نسخه متنی

همچنين عاملى كه مردم را به استراحت وادار مى كند، ضرورت طبيعى و غريزه حب ذات است . افراد براى حفظ حيات و سلامت خويش به بستر خواب مى روند تا سموم ناشى از كار و فعاليت را برطرف نمايند و نيروى تازه اى به دست آورند و خود را براى فعاليتهاى حياتى روز بعد مجهز سازند.

مردم در قسمت اول و دوم ساعات شبانه روز به خويشتن متوجه اند، براى خود كار مى كنند و نتايج اعمالشان عايد خودشان مى گردد. در واقع ، به وسيله كار و استراحت ، غريزه حب ذات خويشتن را ارضا مى نمايند و اين امر اختصاص به انسان ندارد، بلكه حيوانات نيز براى دست يافتن به غذا و ادامه زندگى تلاش و كوشش مى كنند و به قدر لزوم استراحت مى نمايند.

طرز استفاده از اوقات آزادى

قسمت سوم ساعات شبانه روز، يعنى مواقع بيكارى و فراغت ، اوقات آزادى بشر است . افراد مى توانند ساعات فراغت خود را به اعمال تمايلات غريزى و جلب لذايذ مادى اختصاص دهند و حب ذات خويش را ارضا نمايند و مى توانند چند ساعتى خويشتن را از اسارت غرايز و شهوات حيوانى آزاد سازند، به محيط فضايل اخلاقى و ملكات انسانى قدم بگذارند، به دگردوستى و لذايذ معنوى بپردازند و انسان باشند.

(قال على عليه السلام : لا يكونن افضل مانلت من دنياك بلوغ لذة و اشفاء غيظ وليكن احياء حق و اماتة باطل . ) (1147)

على عليه السلام فرموده است :

نكند كه بالاترين چيزى كه مى خواهى از دنياى خود بدان دست يابى ، رسيدن به لذتى يا فرونشاندن خشمى باشد، بلكه بايد لذت تو در زنده كردن حقى يا ميراندن باطلى باشد.

نكته جالب توجه اين است كه نيل به مقام شامخ انسانى و لذت بردن از معنويات ، براى افراد بشر، بدون مجاهده و كوشش علمى و عملى ميسر نيست .

كسانى كه مى خواهند از محدوده غرايز حيوانى و شهوات نفسانى قدمى فراتر بگذارند و به صفات عالى انسانى متخلق شوند، بايد استعدادهاى معنوى خود را به فعليت درآورند و حس بشردوستى و فضيلت خواهى را در نهاد خويش بيدار كنند تا بتوانند از لذايذ معنوى و روحانى بهره مند گردند و در انجام وظايف انسانى احساس خشنودى و مسرت نمايند.