چنين انسانى از نظر دينى و علمى موظف است با عادات فاسد خويش مبارزه كند و خلقيات ناپسندى را كه مايه محروميتش شده ، از صفحه خاطر بزدايد و با فراگرفتن صفات پسنديده مووجبات كاميابى و موفقيت خويش را فراهم آورد.(قال عليه السلام : لاتترك الاجتهاد فى اصلاح نفسك قانه لايعنك عليها الاالجد. (735) )
مجاهده در راه اصلاح
على عليه السلام فرمود: هرگز از مجاهده و كوشش در اصلاح خويش باز ناپست ، زيرا چيزى جز سعى و كوشش تو را در اين كار يارى نخواهد كرد.(و عنه عليه السلام : ايها الناس تولوا من انفسكم تاءديها و اعدلوا بها عن ضراوة عاداتها. (736) )و نيز فرموده است : اى مردم ، خودتان تاديب نفس خويش را عهده دار شويد و از عادت ناپسندش باز گردانيد.(عن ابى عبدالله عليه السلام : اقصر نفسك عما يضرها من قبل ان تفارقك و اسع فى فكاكها كما تسعى فى طلب معيشتك فان نفسك رهينة بعملك .) (737)امام صادق عليه السلام فرموده است : نفس خود را از آن چه برايش مضر است بازدار، قبل از آن كه بميرى ، و در آزادى جانت كوشش كن ، همان طور كه در طلب روزى ات كوشش مى كنى ، زيرا كه جانت در گرو اعمال توست و جز با كوشش تو آزاد نخواهد شد.