هر انسانى ، بالفطره ، داراى غريزه خود دوستى و عشق به عزت و محبوبيت است . انسان خودپسند كه مورد تحقير و اهانت جامعه قرار گرفته و عزت نفيش جريحه دار شده است ، اگر از منشاء تنفر مردم آگاه شود و به عيب اخلاقى خويش واقف گردد، مى توان از اين غريزه قدرتمند كسب قدرت و اراده نمايد و به منظور نيل به عزت و محبوبيت ، با آن عادت ناپسند مبارزه كند. و خوى خودپسندى را از صفحه خاطر بزدايد.ويل دورانت مى گويد:اگر بخواهيم خود را قوى تر كنيم ، بايد نخست بدانيم كه اراده چيست . اراده امرى اسرارآميزى كه مانند رهبر اركستر در ميان اجزاى خوى و منش انسانى به پا خيزد و دستش را گاهى به چپ و گاهى به راست حركت دهد و به نوازندگان دستور دهد نيست ، بلكه فقط مجموعه و جوهر همه دوايى و رقابت انسانى است . اين قواى محركه ، پيشوايى كه از او اطاعت كنند ندارند مگر خودشان . از ميان اين اميال و رغبات ، يكى بايد چنان نيرومند باشد كه بتواند بر ديگر رغبات مسلط شود و آنان را متحد سازد.معنى قدرت و اراده اين است كه يك ميل قوى چنان برتر و بالاتر از اميال ديگر باشد كه همه را به سوى خود بكشاند و تمام يراق به سوى يك هدف ، يك جهت متوجه گردد. اگر ما هدف همسازكننده و مقصد آمر و حاكمى نداشته باشيم كه بتوانيم اميال و خواهشهاى نفسانى ديگر را در راه آن فدا كنيم ، به وحدت و يگانگى نمى رسيم و سرانجام بايد سنگ بناى انسان ديگرى باشيم .(758)آيين مقدس اسلام نيز مانند مكتب روانشناسى براى تقويت اراده ، به نيروى غرايز توجه كافى دارد و در راه اصلاح اخلاق جامعه و مبارزه با عادات ناپسند، از تمايلات طبيعى استفاده مى نمايد، با اين تفاوت كه در نظر روانشناسان ، مهمترين پايگاه اساسى قوت و اراده ، انگيزه هاى غريزى است ، ولى اولياى اسلام ، با استفاده از نيروهاى غرايز به پايگاه محكم ايمان نيز تكيه گاه دارند و براى مبارزه با عادت مذموم و صفات ناپسند، از اين دو نيرو، با هم و به موازات يكديگر بهره بردارى مى كنند و اين خود يكى از جهات برترى و مزيت تعاليم الهى بر ساير مكاتب علمى و روانى است .
لطفا منتظر باشید ...
