جوان از نظر عقل و احساسات نسخه متنی

تكامل اثر آزادى

هر عضوى يا دستگاهى در بدن آدمى ، طبق نظام آفرينش ، وظيفه خاصى را به عهده دارد و بايد آزادانه فعاليت كند و اعمال طبيعى خود را انجام دهد تا مراحل ترقى بپيمايد و به كمال لايق خويش برسد. اگر عضوى را عملا از فعاليت بازدارند و مانع اعمال طبيعى اش شوند، رفته رفته از كار مى افتد و سرانجام عضو معطل و ناقصى خواهد شد.

هوش و خرد نيز مانند ساير عضاى بدن ، اگر در راه فعاليت طبيعى خود آزاد باشند و بتوانند وظيفه رهبرى خويش را انجام دهند، بارور و شكفته مى شوند و پيوسته مدارج كمال را مى پيمايند. برعكس ، اگر مورد بى اعتنايى قرار گيرند و عملا سركوب شوند، تدريجا ضعيف شده و سرانجام به خمودى و تيرگى مى گرايند.

آيين مقدس اسلام ، عقل و علم و فهم و فكر را بسيار مهم شمرده و در روايات مذهبى عقايد و اخلاق و اعمال مردم با مقياس عملشان سنجيده شده است ، عاقل ترين مردم كسى است كه در كسب و كار، در تحصيل و در درس ، در معاشرت و سخن گفتن و خلاصه در تمام شئون مادى و معنوى از هوش و خرد استفاده كند و هر كارى را فكر و فهم انجام دهد.

كار تواءم با فهم

شغل كم درآمدى كه عقل و هوش را به فعاليت وا مى دارد و شخص را به اعمال فكر و فهم و ملزم مى سازد و در انجام آن كار بر معلومات آدمى افزوده مى شود، به مراتب بهتر و ارزنده تر از شغل پردرآمدى است كه عقل و هوش در آن نقشى ندارند و در انجام آن از فكر و فهم استفاده نمى شوند.

(يا هشام ان العاقل رضى بالدون من الدنيا مع الحكمة و لم يرض بالدون من الحكمة مع الدنيا ) (1083)

حضرت موسى بن جعفر عليهماالسلام به هشام بن حكم فرمود: انسان عاقل از زندگى محدود و ناچيز دنيا، با وجود عقل و فهم ، راضى و خشنود است و از زندگى عالى و مرفه دنيا، با قلت و علم و فهم ، ناراضى و آزموده خاطر است .

در دنياى كنونى ، صنعت و ماشين كارهاى بسيارى وجود دارد كه عقل و هوش و ذوق و ابتكار در انجام آنها فعاليت مى كنند. اگر جوان در حدود و صلاحيت خود به يكى از آن كارها اشتغال ورزد، از يك طرف معاش خود را تاءمين نموده و از طرف ديگر هوش و خرد خويش را به فعاليت واداشته است .