جوان از نظر عقل و احساسات نسخه متنی

تحليل حالات روانى

(قال على عليه السلام : من حاسب نفسه ربح و من غفل عنها خسر. ) (819)

على عليه السلام فرموده است :

هر كس به حساب نفس خويش برسد، سود مى برد و هر كس از اين وظيفه غفلت نمايد، زيان مى بيند.

مثلا جوان مورد بحث ، كه بر اثر اهانت هاى ديروز پدر و مادر به عقده حقارت دچار شده و در نتيجه از معاشرت و مكالمه با مردم بيم دارد، اگر به حساب نفس خود رسيدگى كند و بفهمد كه منشاء ترس امروزش چيزى جز تحقير و توهين دوران كودكى نيست ، مى تواند خود را به اين منطق عاقلانه قانع نمايد كه گرچه پدر و مادر مرا در كودكى تحقير كردند و شخصيتم را سركوب نمودند، ولى آن دوره سپرى شد و اكنون خود يك فرد بالغ اجتماع هستم . مردم با من دشمنى مخصوص ندارند. اگر به خوبى قدم بردارم و به درستى وظيفه خود را انجام دهم ، مى توانم در جامعه عرض وجود كنم و مورد توجه و تحسين قرار گيرم .

بدون ترديد، اين محاسبه صحيح و منطق عاقلانه ، ترس درونى اش را تخفيف مى دهد و از نگرانى و وحشتش مى كاهد. دريچه اميدى در ضميرش باز مى كند و نسبت به آينده تا اندازه اى خوشبينش مى سازد و اين خود اولين قدم عملى ، در راه درمان بيمارى ترس است .

راه جلب محبت

4. پس از محاسبه نفس و اميد به پيروزى ، براى آن كه در معاشرت و مكالمه با مردم جراءت پيدا كند، بايد در اولين برخوردهاى اجتماعى از ساده ترين روشهاى اخلاقى ، كه مايه جلب محبت است ، استفاده نمايد. اين مطلب در كتابهاى اخلاقى امروز آمده و اولياى گرامى اسلام نيز در چهارده قرن قبل به پيروان خود آموخته اند.

(نشان آدم كمرو اين است كه به دشوارى با كسى آشنا مى شود و از پيش ‍ دگران نمى تواند به آزادى صحبت كند. براى مبارزه با ترس و كمرويى ، اگر اين دو نكته مختصر را مراعات كنيد، مقدارى و شايد يك باره از رنج كمرويى خلاص خواهيد شد. اولا به هر كه مى رسيد اول ، شما سلام كنيد، ثانيا خوشرو و متبسم باشيد. شايد اين نسخه به نظرتان كوچك و حقير بيايد، لكن هزاران نفر را مداوا كرده است . شما هم بيازماييد پشيمان نخواهيد شد.) (820)