جوان از نظر عقل و احساسات نسخه متنی

(للفقرا الذين احصروا فى سبيل الله لا يستطيعون ضربا فى الارض ‍ يحسبهم الجاهل اغنيا من التعفف تعرفهم بسيماهم لا يسئلون الناس الحافا. (937) )

انفاق خالصانه و توام با عز و احترام ، شايسته تهى دستان با شرافتى است كه در راه اعلاى حق به مضيقه افتاده اند و اكنون بر اثر ناتوانى ، قدرت كار و فعاليت ندارند. به قدرى عفيف اند كه اگر كسى از وضع واقعى آن ها آگاه نباشد، غنى و ثروتمندشان مى پنداررد. اينان با عزت نفس و مناعت طبعى كه دارند، هرگز به ذل سوال تن نمى دهند و از مردم تقاضاى عجزآميز نمى كنند.

(قال على (عليه السلام ): الصبر على الفقر مع العز اجمل من الغنى مع الذل . (938) )

على (عليه السلام ) فرموده : بردبارى در فقر توام با عزت ، بهتر از ثروت آميخته به خوارى و ذلت است .

(و عنه (عليه السلام ): الجوع خير من ذل الخضوع . (939) )

و نيز فرموده است : گرسنگى بهتر از ذلت سرافكندگى و زبونى است .

خلاصه آن كه در مكتب آسمانى اسلام ، احترام به عزت و شرافت و اجتناب از خوارى و ذلت ، يك اصل ثابت و لا يتغير در جميع شئون مادى و معنوى مسلمين شناخته شده است . قانونگزار اسلام ، تمام مقررات فردى و اجتماعى كشور را با توجه به آن خوى انسانى وضع نموده و همه برنامه هاى دينى را با آن هم آهنگ ساخته است .

رژيم استبداد و كيفرهاى خشن

در كشورهاى استبدادى كه شرافت نفس و شخصيت افراد ارزش و اعتبارى ندارد و مردم مانند حيوانات اسير، زندگى مى كنند، براى حسن اجراى دستورهاى مستبدانه ، مقررات كيفرى خشن لازم است ، در آن جا، مردم بايد از شكنجه و عذاب بترسند تا وظايفى را كه بر عهده آنان گذارده شده ، به خوبى انجام دهند.

برعكس ، در كشورهاى قانونى كه عزت نفس و شرافت مردم مورد كمال توجه و احترام است و هر فردى به حيثيت و آبروى اجتماعى خويش ‍ عنايت مخصوص دارد، نيازى به وضع قوانين كيفرى خشن و اعمال شكنجه و عذاب نيست .

در آن جا ترس از ننگ و رسوايى اجتماعى و نگرانى از انزجار و تنفر عمومى بهترين محرك مردم در انجام وظايف و نيرومندترين وسيله براى حسن قوانين است .