تمدن فريبنده كشورهاى غربى و نظم اخلاقى ملل اروپايى ، پيش از جنگ جهانى اول ، فرويد را اميدوار كرده بود كه تربيت بدون مذهب و ايمان مى تواند يك تمدن واقعى و سعادت بخش به وجود آورد و غرايز سركش بشرى را به خوبى مهار نمايد.فرويد با مشاهده وظيفه شناسى هاى افراد ملل اروپايى كه بر اثر آموزش و پرورش نوين به وجود آمده بود، تصور مى كرد كه مردم مغرب زمين ، انسان واقعى شده اند و داراى سجاياى انسانى و ملكات اخلاقى گشته اند.
محو ارزش هاى اخلاقى
در همين احوال ، جنگ اول جهانى مانند طوفانى فرود آمد و فرويد را منقلب ساخت . او كه سالهاى پيرى خود را مى گذرانيد، مى ديد كه چگونه اعتبارها و ارزشهاى اخلاقى و ايدئولوژيك ، كه خودش در آنها زندگى كرده بود، محو مى شدند.فرويد مى خواست با دانش خود مردم را تسكين دهد و براى مقابله با موانع بى شمار زندگى آماده سازد، اما اين آرزوها با اولين صداى توپ نقش بر آب شد. انسانى كه به خود مى باليد كه توانسته است مانند پرندگان آسمان ها را بپيمايد، نخستين هواپيما را براى پرتاب كردن نخستين بمب ها به كار مى برد.در گيرودار جنگ 1915، فرويد در يكى از آثار خود چنين نوشت : جنگى كه ما نمى خواستيم هرگز فكر آن را هم بكنيم ، در گرفت . اين جنگ ، نه فقط به جهت تكميل وحشتناك سلاح هاى تهاجمى و تدافعى ، خونين ترين و مهلك ترين جنگ هاست ، بلكه از لحاظ بى رحمى ، قساوت و سختى هم نظير آن ديده نشده است .روش دول ، نسبت به همسايگان خود، كه متناسب با قوانين اخلاقى نبود و همچنين رفتار خشونت آميزى كه از افراد ديده شد و به هيچ وجه انتظار آن از اين نمايندگان عالى ترين تمدن بشرى نمى رفت ، موجب تنبه و سرخوردگى ما گرديد.
رجعت فرهنگى
به علت قتل عامى كه در اروپا بيداد مى كرد و بشريت را به يك رجعت فرهنگى تهديد مى نمود، و همچنين از اضطراب و تشويش از يك جنگ جديد، به تعمق درباره آينده بشريت وادار شد و افكار تلخ و ناگوار خود را ضمن كتاب آشوب در تمدن به رشته تحرير درآورد.(468)
لطفا منتظر باشید ...
