بعضى از استعدادها است كه ظهور آنها احتياج به مراقبت و تربيت دارد و بدون پرورش تحقق پيدا نمى كنند، مانند سخن گفتن بچه انسان و بچه حيوان وقتى از مادر متولد مى شوند، هر دو از سخن گويى عاجزند، با اين تفاوت كه در بچه حيوان اساسا استعداد سخن گفتن نيست ، ولى در بچه انسان اين قابليت وجود دارد. اگر فرزند بشر در معرض پرورش قرار گيرد و مربيان با وى حرف بزنند، رفته رفته به زبان مى آيد و آن استعداد شكفته مى شود، ولى در صورتى كه پرستاران و اطرافيان كودك ، خود لال و بى زبان باشند و نتوانند با او سخن بگويند، بچه نيز بى زبان بار مى آيد و آن استعداد طبيعى در وى همچنان خاموش مى ماند و هرگز خود به خود بروز نمى كند.يكى از استعدادهايى كه به طور طبيعى در نها انسانها وجود دارد و در پرتو تربيت آشكار مى شود، استعداد اجتماعى شدن است . فرزندان بشر وقتى از مادر متولد مى شوند، قابل پذيرش زندگى اجتماعى هستند، ولى تنها وجود آن قابليت براى اجتماعى شدن آنان كافى نيست ، بلكه بايد طفل را با خلق وخوى اجتماعى پرورش داد و روشهاى معاشرت با مردم و طرز سازگارى با محيط را به وى آموخت و بدين وسيله آن استعداد طبيعى را از قوه به فعليت آورد.بعضى از حشرات ، مثل موريانه و زنبور عسل ، به طور طبيعى زندگى جمعى دارند و مانند انسان با هم تشريك مساعى مى كنند و در تمام دوران حيات به همكار يو تشخيص برنامه هاى همزيستى ، احتياج به فراگرفتن صفات اكتسابى ندارند، بلكه وظيفه شناسى به طور غريزى در نهادشان شكفته مى شود. هر حشره اى خودبه خود از برنامه اى كه در زندگى جمعى بايد انجام دهد، آگاه مى گردد و به هدايت تكوينى پروردگار، خود را با محيط زندگى خويش منطبق مى سازد. ولى در انسان ، تنها استعداد اجتماعى شدن طبيعى است و براى اين كه آن استعداد شكل عملى به خود بگيرد و مورد بهره بردارى واقع شود، بايد قدم به قدم تمام وظايف زندگى اجتماعى را به فرزندان بشر ياد داد و از راه تربيت ، آنان را براى سازش با محيط مجهز ساخت .
لطفا منتظر باشید ...
