شناسايى روزگار
(قال اميرالمومنين عليه السلام : من عرف الايام لم يعفل عن الاستعداد.(690) )على عليه السلام فرموده است : كسى كه اوضاع روزگار خود را مى شناسد، از آمادگى در مقابل مقتضيات آن غفلت نمى ورزد.(راءى الرسول صلى الله عليه و آله ان اتساع الفتوح يقضى بان يتعلم بعض اصحابه صنعة الدبابات و المجانيق و الضبور فارسل الى جرش اليمن اثنين من اصحابه يتعلمانها.(691) )رسول اكرم (ص ) مشاهده كرد كه توسعه فتوحات اسلامى و بسط امور نظامى ايجاب مى كند كه بعضى از اصحابش با سلاحهاى جديد آشنا شوند. به همين جهت ، دو نفر از اصحاب خود را به جرش ، كه يكى از روستاهاى يمن بود، فرستاد تا اطلاعات لازم را فراگيرند.شرط كاميابى
آگاهى از تحولات و تكامل زمان و همگامى با پيشرفت هاى گوناگون بشر در مظاهر مختلف زندگى ، شرط اساسى كاميابى و موفقيت فرد و اجتماع است . عاقل كسى است كه خود را با ترقيات صحيح عصر خويش تطبيق دهد و از مزاياى سودمند آن استفاده نمايد.به تقليد گويندگان كهن سخنگوى باشد زبان زمان زمان را كسى ترجمانى درخت كهن كايدش بوى مرگ كهن تا نگشتى نوآموز باش به هر روز داناى آن روز باش نكردم گنه گر نگفتم سخن كه حال زمان را بود ترجمان كند كه با منطقش همزبانى كند به پيوند نو، نو كند بار و برگ به هر روز داناى آن روز باش به هر روز داناى آن روز باش