جوان از نظر عقل و احساسات نسخه متنی

دو نكته اساسى

گرچه روان شناسان ، شخصيت آدمى را با عبارات مختلف تعريف و تفسير كرده اند، ولى در تمام تعريف ها، دو نكته اساسى وجود دارد كه همه دانشمندان در توصيف شخصيت به آن عنايت و توجه دارند. يكى تاءليف مجموعه صفات طبيعى و اكتسابى مخصوص هر فرد، كه وى را يك واحد ممتاز و بى نظير در جامعه به حساب مى آورد و آن ديگر، مسئله سازگارى اجتماعى است . به عبارت روشن تر، معرف شخصيت ، مجموعه صفات طبيعى و اكتسابى مخصوصى است كه مسير آدمى را در روابط عمومى و سازش هاى اجتماعى تعيين مى كند و ارزش افراد را در جامعه آشكار مى سازد.

اسلام و صفات شخصيت

در آيين مقدس اسلام ، مسئله شخصيت اجتماعى افراد، از نظر صفات طبيعى و اكتسابى ، و همچنين موضوع سازگارى با محيط و حسن معاشرت با مردم ، مورد توجه مخصوص قرار گرفته است و اولياى گرامى اسلام ، ضمن احاديث بسيارى ، صفات پسنديده شخصيت و ارزش سازگارى با محيط را به عبارات مختلفى توضيح داده و به پيروان خود خاطر نشان نموده اند. در اين جا به بعضى از آن ها اشاره مى شود.

(عن على بن الحسين عليهماالسلام قال : كان رسول الله صلى الله عليه و آله يقول فى آخر خطبته : طوبى لمن طاب خلقه و طهرت سجيته و صلحت سريرته و حسنت علانيته و انفق الفضل من ماله و امسك الفضل من قوله و انصف الناس من نفسه . (563) )

از حضرت سجاد عليه السلام حديث شده كه رسول اكرم در آخر خطبه خود فرمود:

خير و سعادت براى كسى است كه اخلاقش پسنديده و خويش پاك باشد، باطنش نيكو و ظاهرش خوب باشد، مازاد اموال خود را انفاق كند و از اداى سخنان زائد امساك نمايد و با همه مردم به عدل و انصاف رفتار كند.

(عن ابى عبدالله عليه السلام قال قال اميرالمومنين (ع ): المؤ من مالوف و لا خير لمن لا يالف و لا يولف .(564) )