ظهور ملكات و عادات نفسانى - فرازهایی از قرآن نسخه متنی

مى گيرند.

قرآن كريم مى فرمايد:

اگـر بـرگـردانـده شـونـد، بـه آنـچه از آن نهى شده اند ( كفر و ظلم و فساد و گناه ) بر مى گردند. (71) همانا در اينكه آرزو مى كنند و مى گويند اگر برگرديم آيات خدا را تكذيب نمى كنيم و ايمان مى آوريم دروغ مى گويند همچنان كه در دنيا به هنگام گرفتارى تقاضاى نجات مى كردند تا بعد از نجات ، نيكوكار بشوند. ولى پس از رفع عذاب و خطر، دوباره روش سابق را پيش مى گرفتند.

(چون به كشتى نشستند خدا را با اخلاص در دين خواندند و چون نجاتشان داد و به خشكى آورد، شرك آوردند.) (72) ولى بـه هـنگام مرگ و قيامت ديگر اين درخواستها اجابت نمى شود و آنان بايد به كيفر و ظلم و ستم خويش گرفتار آيند.

ظهور ملكات و عادات نفسانى

(بـَلْ بـَدالَهـُمْ مـا كـانُوا يُخْفُونَ مِنْ قَبْلُ وَلَوْ رُدُّ والَعادُوالِمانُهُواعَنْهُ وَ اِنَّهُمْ لَكاذِبُونَ)(انعام ، 28) (البـتـه آنـهـا اصـلاح نـشـده انـد) بـلكـه ( اقـرارشـان بـه ايـن عـلّت اسـت كـه )آنـچـه را از قبل ، مخفى مى كردند برايشان آشكار شده است و اگر باز گردند دوباره به آنچه از آن نهى گرديده بودند، رجوع مى كنند و آنان دروغگو هستند.

چند نكته

1 ـ ظهور حقيقت اعمال

سـرمـداران كـفـر و شـرك ، حـقـايـق جهان هستى را با وجودى كه براى شان روشن و آشكار بود، انـكـار مـى كـردنـد و آن حـقـايـق را پـنـهـان مـى نـمودند. آنها با اينكه مى دانستند كه جهان داراى خـداونـدى يـگـانه و قادر و بى همتاست ولى وجود خداى واحد را انكار مى كردند وبتها را خدا يا شريك خدا معرفى مى كردند و حال آنكه مى دانستند اين بتها هيچ كاره اند.

آيه شريفه مى فرمايد:

(وَجَحَدُوا بِها وَ اسْتَيْقَنَتْها اَنْفُسُهُمْ ظُلْماً وعُلُّواً) (73) به علّت ستم و برترى جويى ، حق را انكار كردند، در حالى كه به آن يقين داشتند.

عـلامـه طباطبايى از آيه شريفه چنين برداشت مى كند كه (روز قيامت ، حقيقت كفر و پوشاندن حق بـراى كـفـار و مشركان ظاهر مى شود كه همان آتش دوزخ است . و اين آتش سوزاننده كه صورت مـجـسم كفر آنهاست ، بر آنها ظاهر مى شود. و وقتى صورت حقيقى كفر و شرك خود را مى بينند از تـرس و هـول آن ،تقاضاى بازگشت مى كنند، نه اينكه واقعاً ازكفرخود پشيمان شده باشند، آنها مى خواهند از عملى كه الان به صورت عذاب مجسم شده است ، فرار كنند.ايشان مى نويسد:

بـا تـوجـه بـه ايـنـكه ضمير در (لَهُم ) و (كانوا) و (يُخْفُون ) به مشركان بر مى گردد معنى آيه اين مى شود:وقتى مشركان به لب پرتگاه دوزخ قرار مى گيرند برايشان آنچه در دنـيـا پـنهان مى داشتند، آشكار مى شود و اين آشكار شدن وادارشان مى كند كه آرزوى باز گشت به دنيا و ايمان آوردن كنندو از ظاهر آيه استفاده مى شود كه چيزى جز آتش برايشان ظاهر نشده اسـت ، پـس ايـن آتـش هـمـان عمل آنان بوده و همان كفر دنيوى آنان بوده كه با آن حق را مستور مى كردند. (74) مـمكن است ، بگوييم منظورا ز (ماكانوا يُخفُون ) كفر باطنى و عادات و اخلاقيّات زشتى است كه در دنـيـا از ديـگـران و از خـودشان پنهان مى داشتند، امّا از ديگران پنهان مى كردند، تا آبروى خـود را حـفـظ كـنند و گرفتار حد و تعزير نشوند و ازخود پنهان مى كردند تا از عذاب وجدان ، رهـايـى يـابـنـد. در قـيـامـت همه اين اخلاقيات وعادات و ملكات زشت هم براى خودشان و هم براى ديگران آشكار مى شود. (75) چـه ايـن كـه خـداونـد فـرمـوده اسـت (يـَوْمَ تـُبْلَى السَّرائِرُ) قيامت روزى است كه اسرار باطن شـخـص آشـكـار شـود و آيـات تـجـسـم اعـمـال هـم دلالت دارد كـه هـمـه اعـمـال واخلاق و عقايد زشت و غير حق در روز قيامت مجسم شده و صورت واقعى و نفس ‍ الامرى آنها بـه صـاحـبـشـان داده مـى شـود و