فشرده مطالب آيات (109 ـ 153) انعام - فرازهایی از قرآن نسخه متنی

لذايـذ، چـنـد قـسـم هـسـتـنـد:يكى لذتهاى طبيعى مثل لذت غذا، ديگرى لذايذ فكرى كه مطابق با فـطـرت سـالم انـسـان هـسـتـنـد و سـبـب اصـلاح ديـن و دنـيـا مـى شـونـد مـثـل لذت ايـمـان ، عـلم ، عـدالت و نـوع سـوم لذايـذ فـكـرى كـه موافق با هواى نفس است و مايه بـدبـخـتـى دنـيـا وآخـرت اسـت و فـطـرت سـالم ازآنـهـا بـيـزار اسـت ، مثل لذات موهومى كه درانواع فسق و فجور است .

خـداونـد لذايـذ نـوع اول و دوم را بـدون واسـطـه قـرار داده و اراده خـداونـد برتزيين آنها قرار گـرفـتـه اسـت ، چـون بـه مصلحت نوع انسانى بوده ، سبب سعادت اوست ؛ امّا تزيين لذايذ نوع سـوم از القـاآت شـيطان است و نسبت دادن آنها بدون واسطه به خداوند صحيح نيست ، زيرا آنها ازمـصـاديـق ظـلم و فـحـشـا هـسـتـنـد وخداوند به ظلم و فحشا امر نمى كند، ولى نسبت دادن آنها با واسـطـه شـيطان به خداوند مانعى ندارد چون وجود لذايذ درجهان براى امتحان بشر، لازم است و شـيـطـان بـه اذن خـداونـد ايـن زشـتـيـهـاو ظـلمـهـا را تـزيـيـن مـى كـنـد و اعـمـال بـد بـدكاران را درنظرشان زيبا جلوه مى دهد، تا انسان مبتلا و امتحان شود ومعلوم گردد كـه طـالب حـق اسـت يـا بـاطـل وظـاهر شود كه آيا امر صريح خدا و دعوت پيامبران و فطرت را اجابت مى كند يا به دنبال شيطان وهواى نفس مى رود. اگر اين تزيين شيطانى نبود، در زشتيها وظـلمـهـا حـلاوتـى يـافـت نـمـى شـد و جـاذبـه اى نـبـود و كـسـى بـه دنبال ظلم و فحشا نمى رفت و نيك وبد از هم جدا نمى شد. (113)

3 ـ اذن خدا

در سـوره (حـِجر) بيان شده كه تزيين و زيبا جلوه دادن زشتيهاتوسط شيطان به اذن خداست ، تـا بـندگان خدا از پيروان شيطان معلوم گردند و درآيات آن سوره به داستان خلقت آدم (ع ) و امـر خدا به ملائكه مبنى بر سجده آدم و سجده كردن ملائكه جز شيطان كه تكبر ورزيد وخود را بهتر از آدم پنداشت و طرد او از مقام قرب الهى اشاره كرده ، مى فرمايد:

(شـيـطان از خداوند مهلت واجازه خواست تا انسانها را اغوا كند و خداوند به او مهلت داد. شيطان بـه خـداونـد عرضه داشت كه در روى زمين بديها را برايشان مى آرايم و جز بندگان خالص ، هـمـه را به گمراهى مى كشم و خداوند فرمود كه تو بربندگان من تسلّطى ندارى و كسى كه بـه مـن رو آورد وبـه مـن پناهنده شود از شرّ تو درامان است وآنها كه پيرو تو شوند، جايگاه و وعده گاه همه آنها جهنّم است . (114) آرى خـداوند به شيطان ، مهلت واجازه داد تا زشتيها را براى انسانها زيبا جلوه دهد وآنها را اغوا كـنـد تـا مـعـلوم شـود چـه كـسـانـى بـه خـدا پناه مى برند واختيار خود به خدا مى سپارند و چه كسانى پيرو شيطان مى شوند.

فشرده مطالب آيات (109 ـ 153) انعام

تـقـاضـاى اعـجـاز و قـسـم هـاى مـصـرّانـه كافران براى پذيرش حق وانگيزه اعراض از خدا كه جـهـل و كـورى چـشم و دل آنهاست . بحدّى كه نزول فرشتگان و تكلّم با مردگان هم نمى تواند زمينه ساز هدايتشان باشد (109 ـ 111) وجود دشمنان از شياطين جن و انس براى هر پيامبرى ، و گـوش دادن بـرخـى از كـافـران بـه سـخـنـان فـريـبـنـده آن شـيـاطـيـن (112 ـ 113) نـزول قـرآن كـه كـتـابـى كامل وتغيير ناپذير است ، بهترين شاهد بريگانگى خداست (114 ـ 115) ممنوعيّت پيامبراسلام از اطاعت اكثريت منحرف وانگيزه آن ، كه پندارگرايى و دروغگويى آنـهـاسـت (116 ـ 117) دسـتـور آداب ذبـح چـون بـسـم اللّه گـفـتـن وحـلال گـوشـت بـودن حيوان و پرهيز از گناه ظاهرى و باطنى و دورى از شيطان (118 ـ 121) مـقـايـسـه ايـمـان وكـفـر بـا نـور و تـاريـكـى ، حـيـات و مـرگ و زيـبـا جـلوه نـمـودن اعـمـال كـافـران كـه مـوجب مكر تبهكاران در شهر و روستاست (122 ـ123) ايمان مشروط مجرمان مـبـنـى بر نزول وحى وكتاب آسمانى به هريك از آنها (124) سعه صدر زمينه هدايت و پيمودن راه مـسـتـقـيـم و رسـيدن به دارالسلام است و ضيق صدر موجب ضلالت بگونه اى كه عرضه حق بـرآنـهـا بسختى رفتن به آسمانهاست (125 ـ 127) استيضاح انس و جن به واسطه خدا