انفاق و اصول كلى آن - فرازهایی از قرآن نسخه متنی

كند و سپس آن را با تصديق و ايمان و محبت به حق بيارايد.

انفاق و اصول كلى آن

مـسـاءله انـفـاق از جـهـات گـونـاگـونـى قابل بحث و بررسى است كه به لحاظ محدوديت تنها دربـاره ارزش ، پـاداش ، انـگـيـزه ، و شرايط انفاق ، منابع و موانع آن ، همچنين شيوه هاى انفاق سخن خواهيم گفت . 195

ارزش انفاق

(مـَثـَلُ الَّذيـنَ يُنْفِقُونَ اءَمْوالَهُمْ فى سَبيلِاللّهِ كَمَثَلِ حَبَّةٍ اءَنْبَتَتْ سَبْعَ سَنابِلَ فى كُلِّ سُنْبُلَةٍ مِاَئةُ حَبَّةٍ وَاللّهُ يُضاعِفُ لِمَنْ يَشاءُ وَاللّهُ واسِعٌ عَليمٌ) 196 كـسـانى كه اموال خود را در راه خدا انفاق مى كنند، همانند بذرى است كه هفت خوشه بروياند كه در هـر خـوشه صد دانه باشد، و خداوند آن را براى هر كس ‍ بخواهد [و شايستگى داشته باشد دو يا] چند برابر مى كند و خدا وسعت بخش و داناست .

خـداونـد بـراى بـيـان ارزش انـفاق از روش (تمثيل ) كه يكى از شيوه هاى مؤ ثر آموزش است ، استفاده كرده و با يك مثال جامع و دقيق ، بركات و خيرات آن را به تصوير كشيده است .

آنـهـا كه در راه خدا انفاق مى كنند، انفاقشان همچون بذر پر ثمرى است كه بر هر طرف خوشه مى گستراند و همه جا را زير بال خود مى گيرد.

قـرآن در مـثـال مـزبـور، ايـن دانه را چنين توصيف مى كند كه هفت خوشه از آن مى رويد كه در هر خـوشـه صـد دانـه اسـت و بـه ايـن تـرتـيـب هـفـتـصـد بـرابـر اصل خود مى شود.

ايـن نـوع بـركـت و رشـد گـسـتـرده ، مـحـدود بـه ايـن دنـيا نيست ، بلكه در جهان آخرت نيز چنين پـاداشـى در انـتـظـار احـسـان كـنـنـده اسـت ؛ زيـرا آيـه مـزبـور و مـثـال آن مـقـيـد بـه ايـن جـهـان نـيـسـت بـلكـه مـطـلق اسـت و از سـوى ديـگـر عـقـل آدمـى نـيـز آن را تاءييد مى كند. بدين صورت كه با انفاق در راه خدا گاهى هزاران نفر از فـقـر و گـرسـنـگـى نـجـات مـى يـابـنـد و در واقـع ، دوبـاره زنـده مـى شـونـد و خـدا هـم در مـقـابـل آن ، هـفـتـصـد برابر و بلكه بيشتر از آن براى او در نظر مى گيرد. 197 چون بخشش خدا بى پايان است .

شـايـد بـتوان گفت :همان طور كه زمين مرغوب و آبيارى صحيح ، كود و مواظبت فراوان لازم است تـا دانـه هـاى كـاشـتـه شـده بـرويـد و از بـوتـه هـاى آن هـفـت سـنـبل و هفتصد دانه حاصل آيد، انفاق هم بايد با اخلاص عالى و رعايت شرايط باشد تا اجرى هـفـتصد برابر داشته باشد و چنين نيست كه هر كس مالى انفاق كرد، اجرى هفتصد برابر داشته باشد.

انـفـاق در راه خـدا از آن نظر كه شكاف عميق طبقاتى را جبران مى سازد، (ارزش اجتماعى )؛ و از آن نـظـر كـه وسـيله حركت سريع چرخهاى اقتصادى جامعه است ، (ارزش اقتصادى ) و از آن جهت كـه چـراغ مـحـبـت است و دل اشخاص فقير را روشن مى سازد و نشاط روحى و درونى به آنان مى بخشد)، ارزش عاطفى و روانى ) دارد. 198

پاداش انفاق

(اَلَّذيـنَ يُنْفِقُونَ اءَمْوالَهُمْ فى سَبيلِ اللّهِ ثُمَّ لا يُتْبِعُونَ ما اءَنْفَقُوا مَنّاً وَ لا اءَذًى لَهُمْ اَجْرُهُمْ عِنْدَ رَبِّهِمْ وَ لا خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَ لا هُمْ يَحْزَنُونَ) 199 كـسـانـى كـه امـوال خـود را در راه خـدا انـفـاق مـى كـنـنـد و سـپـس بـه دنـبـال انـفـاقـى كـه كـرده انـد، مـنـت نـمـى گـذارنـد و آزارى نـمـى رسـانـنـد، پـاداش آنـهـا نزد پروردگارشان (محفوظ) است ، نه ترسى دارند و نه غمگين مى شوند.

قرآن ، به انفاق كنندگان ، وعده پاداش مى دهد و مى فرمايد:

اول آنـكـه اجر و پاداش آنها در پيشگاه خداوند و پروردگارشان است . اين جمله به آنها اطمينان مـى دهـد كـه پـاداش آنـهـا در نـزد خـدا مـحـفوظ است ، تا با اطمينان خاطر بيشتر، در اين راه گام بردارند، زيرا چيزى كه در نزد خداست ، نه خطر نابودى دارد و نه نقصان 200 (وَ ما عِنْدَاللّهِ باقٍ). 201