شناسنامه سوره آل عمران - فرازهایی از قرآن نسخه متنی

پـاسـخ :مـنظور از (اصر) در اينجا تعهدات و تكاليف دشوارى است كه به عنوان كيفر براى كسانى وضع مى شود كه از تكاليف آسان سرپيچى كرده اند و اين كار، امرى حكيمانه ، هشدار دهنده و تربيت كننده است و در باز داشتن مردم از تخلفات نقش ‍ مؤ ثرى دارد.

مـنـظـور از (لا تـُحَمِّلْنا ما لا طاقَةَ لَنا بِهِ) تحميل امورى است كه براى انسان ، بسيار گران و سـنـگـيـن است (مانند ذبح فرزند كه براى ابراهيم عليه السلام پيش آمد) يا بلاها و آزمايشهاى طـاقـت فـرسـا و عـذاب دنـيـوى و اخـروى . نـاگـفـتـه نـمـانـد كه دنيا خانه اى است كه به انبوه گرفتارى و بلا، پيچيده شده است و آسان بودن دين به معناى راحت و آسوده بودن متدين نيست . بـه هـر حـال ، طـبيعت اين دنيا و اختيارى بودن تكامل انسان كه در گرو فداكاريهاى خود اوست ، اقـتـضـا مـى كـنـد كـه انـسـانـهـا بـه وسـيـله مـشكلات ، آزمايش ‍ شوند، هر چند در اين راه ، جان و مال خود و عزيزانشان را فدا سازند و اين امر براى همه انسانها و همه اديان بوده است .

آنـچـه خـداونـد از انـسـانـهـا مى خواهد اين است كه بقدر توانشان در عبادت و اطاعت او بكوشند و كوتاهى نكنند و در صورت انجام وظيفه ، خداوند ايشان را به جهت انجام ندادن آنچه كه از عهده آنها بر نمى آمده ، مجازات نمى كند.

عـلاوه بـرآن ، وعـده داده اسـت كـه اگـر مـؤ مـنـان بـه وظـايـف عـمـده خـود عمل كنند، در مواردى كه تخلف كرده اند، آنها را مورد بخشايش خويش قرار دهد. 230

شناسنامه سوره آل عمران

ايـن سـوره بـه اتـفـاق مـفـسـران ، داراى دويـسـت آيـه بـوده و هـمـه آيـات آن در مـديـنـه نـازل شـده و بـه مـنـاسـبت ذكر داستان آل عمران در آيه 32 به بعد، بدين نام خوانده شده است . 231 عـمـران نـام پـدر حـضـرت مـريـم سـلام الله عـليـهـا اسـت و آل و فرزندان عمران ، عبارتند از همسر وى ، حضرت مريم و عيسى (ع ). 232 در ايـن سـوره ، بـيـش از هـر چـيـز دربـاره ايـمان ، اسلام ، استقامت در راه حمايت از اسلام و مبارزه مـنـطـقـى با يهوديان ، مسيحيان و مشركان ، سخن به ميان آمده و درسهاى تربيتى فراوانى ذكر شده است .

فشرده مطالب سوره آل عمران

مـجـمـوع اين سوره يك هدف را تعقيب مى كند و آن دعوت مؤ منان به توحيد كلمه است و از آنان مى خـواهـد كـه بـا وحدت ، خود را براى مقابله با دشمنان اسلام مانند يهود و نصارا و مشركان آماده كـرده و در مـقـابـل ناملايمات صبر كنند. چون مشركان نيز با يكديگر متحد شده و مى خواهند دين خـدا را از بـيـن بـبـرنـد. بـه هـمـيـن جـهـت ، عـلامـه طـبـاطـبـايـى (ره ) مـى نـويـسـد:ايـن احـتـمـال خـيـلى بـه ذهـن نـزديـك اسـت كـه سـوره آل عـمـران ، هـمـه اش ، يـكـبـاره نـازل شـده بـاشد، براى اينكه دويست آيه اش ظهورى روشن در بهم پيوستگى و انسجام دارد و از اول تا آخر با هم است و پيداست كه همه اغراض آنها به هم مربوط است . 233 اگر بخواهيم بگونه اى گسترده تر مطالب سوره را بررسى كنيم ، به مطالب فراوانى از جمله موارد زير برمى خوريم :

ابـتـدا بـه نزول قرآن از سوى خداى متعال اشاره دارد و سپس آيات را به محكم و متشابه تقسيم كرده و محكمات را ام الكتاب معرفى مى نمايد.

بـحـثـى پـيرامون حالات و روحيات كافران دارد و گوشه هايى از جنگ بدر و احد و نيز امدادهاى غيبى را بيان مى كند.

در ايـن سـوره بـه عـقـايـد و اخـلاق اهـل كـتـاب نـيـز پـرداخـتـه شـده و پـنـدارهـاى باطل آنان گوشزد شده است و در طى آيات به داستان تولد حضرت مريم و بشارت فرزنددار شدن زكريا و همسرش و عبادات حضرت مريم و تولد حضرت عيسى (ع )اشاره شده است .

داسـتـان دعوت پيامبر اكرم (ص )از مسيحيان براى مباهله را ذكر مى كند و در تعدادى از آيات به مـحـاجـّه بـا اهل كتاب مى پردازد. در اين سوره هشدار مى دهد كه هيچ دين و آيينى جز اسلام در نزد خدا