كلمه (انشا) به معناى ايجاد و تربيب چيزى است ، و كلمه (عمارت ) به معناى آن است كه زمين را از حال طبيعى اش به گونه اى برگردانند كه فوايدى كه مترتب بر آن اسـت از آن اسـتـفـاده شـود و كـلمـه (اسـتـعـمار) به معناى طلب عمارت است به اين معنا كه از انـسـانـى بـخـواهـى زمـيـن را آبـاد كـنـد بـطـورى كـه آن بـهـره اى كـه از زمـيـن تـوقـع مى رود قابل برداشت باشد. (151)
2 - عـمـران در سـايـه تـلاش
بـنـابـر آنـچـه گـذشـت مـعـنـاى جـمله (هُوَ اءَنْشَاءَكُمْ مِنَ اْلاَرْضِ وَ اسـْتـَعـْمـَرَكُمْ فيها) چنين مى شود كه خداوند كسى است كه شما را از مواد زمينى اين زمين ، ايجاد كـرد و عـمـران و آبـادى زمـيـن رابـه شـمـا تـفـويـض نـمـود. اشـاره بـه ايـنـكـه وسـايـل و ابـزار آبـادانـى زمين ازهر نظر آماده است ، ولى بايد با سعى و تلاش ، منابع آن را به دست آورد.
فـشـرده مطالب آيات (86ـ 123) هود
بقيه داستان حضرت شعيب (ع ) و مردم مَدْيَن و عذاب جمع كثيرى از آنان (78 ـ95) آمدن موسى (ع ) بـا معجزات و دلايل روشن براى هدايت فرعون و پيروانش و سرباز زدن آنان از دعوت الهى ، دورى فـرعـون و فرعونيان از رحمت الهى در هر دو جهان و نشان دادن جايگاه آنان در قيامت (96 ـ 99) بـيـان عـبـرت انـگـيـز بـودن سـرگـذشـت پـيـشـيـنـيان براى آيندگان (100 ـ 104) عاقبت شـقـاوتـمـندان و سعادتمندان در عالم آخرت (105 ـ 108) دلدارى و تسلّى خاطر پيامبر (ص ) و بـيـان وظيفه ومسئووليت او، فرمان استقامت به رسول خدا (ص ) و يارانش (109 ـ 112) فرمان عـدم تـكيه بر ظالمان و ستمگران (113) دستور اقامه نماز، صبرو پايدارى در راه خدا (115 ـ 114) لزوم وجـود دانـشـمـنـدان مـتـعـهـد براى برحذر داشتن جوامع از فساد در زمين (116 ـ 117) گـونـه گـون بـودن مـردم در پـذيـرش حـق ، مـگـر آنـان كـه مشمول رحمت الهى شدند، جهنّم پر از سركشان خواهد بود (118 ـ 119) اثر مطالعه در تاريخ پيشينيان ، علم غيب ، مخصوص خداست (120 ـ 123).
(بقية اللّه ) براى شما بهتر است
(بَقِيَّةُ اللَّهِ خَيْرٌ لَكُمْ إِنْ كُنْتُمْ مُؤْمِنينَ، وَ ما اءَنَا عَلَيْكُمْ بِحَفيظٍ) (هود، 86) سـرمـايـه حـلالى كـه خداوند براى شما باقى گذارده ، برايتان بهتر است اگر ايمان داشته باشيد، و من نگهبان شما (و ماءمور براجبار شما به ايمان ) نيستم .
چند نكته
1 ـ مـنـظـور از (بـقـيـة اللّه خير لكم ) چيست ؟
كلمه (بقية ) به معناى باقى است و مراد از آن ، سودى است كه بعد ازتمام شدن معامله براى فروشنده باقى مى ماند. تعبير به (بقية اللّه ) يـا بـه خـاطر آن است كه سود حلال ـ هر چند اندك باشد ـ چون به فرمان خداست (بقية اللّه ) خـوانـده شـده اسـت و يـا ايـنـكـه تحصيل حلال ، باعث دوام نعمت الهى و بقاى بركتها مى شود با تـوجـه بـه تـوضـيح بالا، معناى جمله