(وَ إِنْ تـَعـُدُّوا نـِعـْمـَةَ اللّهِ لا تـُحـْصـُوهـا إِنَّ اللّهَ لَغـَفـُورٌ رَحـيـمٌَ وَ اللّهُ يـَعـْلَمُ مـا تـُسِرُّونَ وَما تُعْلِنُونَ)(نحل ، 19 ـ 18) و اگر نعمتهاى خدا را بشماريد همه را نمى توانيد به شمارش آوريد، خداوند غفور و رحيم است و خداوند آنچه را پنهان مى داريد و آنچه را آشكار مى سازيد مى داند.
چند نكته
1 - بـى شـمـار بـودن نـعـمـتـهـاى الهـى
بـشـر از آن جـهـت ، هـرگـز قـادر بـه شـمـارش كامل همه نعمتهاى خداوند نيست كه اين نعمتها بسيار گسترده و بيكران اند، بعلاوه انسان از وجود هـمـه نـعمتها آگاهى ندارد و هر قدر، علم و دانش بشرى گسترده تر شود افقهاى تازه اى از اين نعمتها بر روى او گشوده خواهد شد.(111)
2 - نـگـاهـى بـه گـسـتـره نـعـمـتـهـا
بـررسـى آيـات سـوره نـحـل ، نـشـان مى دهد كه حدود چهل نعمت از نعمتهاى بزرگ و كوچك ، مادى و معنوى ، در اين سوره بيان شده است كه مى توان آنها را در چند محور، تقسيم بندى كرد:
الف ـ در آفـريـنـش چـهارپايان
چهارپايان براى انسان ، بهره ها ومنافع فراوانى دارند كه بـرخـى از ايـن نـعـمـتـهـا در همه جا و همه زمانها عموميت دارند، مانند تهيه فرآورده هاى غذايى از گـوشـت و شـيـر و تـهـيـه پـوشـاك از پـشـم و پـوسـت آنـهـا. بـهـره گـيـرى از جـمـال و زيـبـايـى حـيـوانـات و ساير منافع و نيز منفعتهايى كه در محدوده زمانى و جغرافيايى خـاصـى ، عـايد مردم مى شود. مانند استفاده از پوست آنها به عنوان كاغذ يا فرش يا خيمه و از اسـتـخـوان آنـهـا در صـابـون سـازى يـا از تـوان جـسـمـى آنـهـا در شـخـم ، حمل و نقل و ...
ب ـ در بـاران
نـزول بـاران ، مـوجـب فـراهـم آوردن آب آشـامـيـدنـى مـنـاسب و پرورش مراتع و چـراگـاهـها، جنگلها، باغها، مزارع و... است . بدين وسيله خوراك حيوانات و انسانها از حبوبات و مـيـوه هـا و غـيـره بـه دسـت مـى آيـد بـاران زمـيـنـهـاى مـرده را زنـده مـى كـنـد و هـوا را پـاك و معتدل مى سازد.
ج ـ در كرات آسمانى
خورشيد و ماه ، نور و گرماى روز و روشنى ملايم شب راتدارك مى كنند. گردش قانونمند زمين و ماه ، شب و روز و ماه و سال را به وجود مى آورد. ستارگان ، راهنماى راه پيمايان در شب و زينت آسمانند.
د ـ آبـهـا و دريـاهـا
آبـهـا، هـم راهـهـاى ارتـبـاطى را تاءمين مى كنند و موجب حركت كشتيها و رونق بازرگانى مى شوند و هم منبعى براى تهيه گوشت ماهى و انواع جواهرات هستند.
ه‍ـ خـشـكـيـهـا
خشكى موقعيتهاى مناسبى براى ايجاد راه ، مسكن و ساختن علامات جهت شناختن طرق و نـواحـى جـغـرافـيـايـى پـديـد مـى آورد. كوهها نيز آرام بخش تكانهاى پوسته زمين و نيز داراى پـنـاهـگاههاى مطمئنى براى جانداران هستند. همچنين در كوهها و خشكيها انواع معادن مفيد و ارزنده از جمله آهن كه وسيله مهم ساختن اسلحه و ايجاد صنايع مختلف است وجود دارد.نـعـمـتـهـاى خـداونـدى هـرگـز قـابـل اسـتـقـصـا نـيـسـتـنـد. گـوش ، چـشـم ، عـقـل ، همسران و فرزندان و نعمتهاى بسيار ديگر تنها گوشه اى از نعمتهاى خداوند است . هدف از شـمـارش اين نعمتها، نخست تعليم درس توحيد و بيان عظمت آفريدگار و سپس تقويت عشق و علاقه انسانها به آفريننده اين نعمتها وتحريك حسّ شكرگزارى ايشان مى باشد.(112) يـكـى از راهـهاى توجه دادن انسان به خدا، گوشزد كردن نعمتهايى است كه خداوند در اختيارش قـرار داده است . از آنجا كه توجه به نعمتها به صورت كلى خيلى مفيد و مؤ ثرنيست ،از اين رو قـرآن گـاهـى بـه صـورت جـزيـى بـه بـيـان نعمتها و شمارش پاره اى از آنها مى پردازد تا انسانها بيشتر بيدار شوند و از غفلت درآيند و به شكر الهى بپردازند.
لطفا منتظر باشید ...
