دسته چهارم كه روابط اجتماعى ـ سياسى آنان دراين آيه مورد بررسى قرار گرفته است ، آن عده ازكفّار هستند كه با مسلمانان معاهده بسته اند. آنها تا زمانى كه مواد پيمان را محترم مى شمارند، مسلمين هيچ گونه حق تعرّض نسبت به آنها ندارند. به عبارت ديگر پيمانى كه ميان مسلمانان (دارالاسلام ) وكفّار بسته شده است حتّى در صورت درگيرى آن كفّار بـا مسلمانان (دارالكفر) نقض نمى شود. (28) زيرا چنان كه حضرت على عليه السّلام فرمود:(اَلْوَفاءُ لاَِهْلِ الْغَدْرِ غَدْرٌ عِنْدَاللّهِ وَالْغَدْرُ بِاءَهْلِ الْغَدْرِ وَفاءٌ عِنْدَاللّهِ) (29) و فا با پيمان شكنان و بى وفايان نزد خدا بى وفايى است و بى وفايى با بى وفايان و نيرنگبازان ، نزد خدا وفا است .
شناسنامه سوره توبه
اين سوره كه به نامهاى متعددى از جمله (سورة الفاضحه ) (رسوا كننده ) و (سورة العذاب ) نـيـز خـوانده مى شود، بيشتر به نامهاى (برائت ) و (توبه ) شهرت دارد ه متناسب با آيات اوّل ( بَراءَةٌ مِنَ اللّهِ وَرَسُولِهِ...) و 118 اين سوره (لَقَدْ تابَ اللّهُ عَلَى النَّبِىِّ...) است .سـوره بـرائت ، مـدنـى اسـت ؛ 129 آيـه دارد، بـرخـى آغـاز نـزول آن را در سـال نـهـم هـجرت مى دانندكه بعضى آيات آن پيش از جنگ تبوك و برخى ديگر پس از آن نازل شده .درايـنـكـه آيـا سـوره تـوبـه ، سـوره اى مـسـتـقـّل اسـت و يـا نـيـمـه دوم و پـايـانـى سـوره انـفـال بـوده اختلاف است ، چرا كه روايات نيز در اين باره مختلفند. علاّمه طباطبائى (ره )، يكى بودن اين دوسوره را ترجيح مى دهد و روايات مربوط بدان را قويتر مى داند.بـه هـر حـال ، اين تنها سوره اى است كه در آغاز آن ، (بسم اللّه الرّحمن الرّحيم ) نيامده است و مـحـتـواى آن بـيـشـتـر بـرمـحـور چـنـد مـسـاءله دور مـى زنـد از جـمـله :جـنـگ بـا مـشـركـان و اهـل كـتـاب ، سـرزنـش و تـوبـيـخ تـخـلف كـنـنـدگـان از جـنـگ ، بـيـان حال و اوصاف منافقان و نهى از دوستى و ولايت كافران .
فـشـرده مطالب آيات (1 ـ 11) توبه
اعـلام بـيـزارى خـدا ورسـولش از مـشـركـان و تـعـيـيـن مـهـلت بـراى نـقـض كامل معاهده (1ـ3)، ابقاى مدّت معاهده با مشركانى كه تخلّف از موادّ عهد نامه نكرده اند (4)، اعلام جنگ و شدت عمل پس از انقضاى چهار ماه مهلتى كه به مشركان ـ داده شده است به غير از توبه كنندگانى كه اسلام آورند(5)، حكم امان و پناهندگى به مشركى كه بخواهد سخن خدا را بشنود (6)، بـيـان عـلت نـقـض مـعـاهـده بـامـشـركـان سست عهدى آنها، بى توجهى ايشان به پيوندها و پـيـمـانـهـا، دورويى ، تجاوزگرى و ايجاد مانع در راه خدا... ـ (7ـ10)، بيان پذيرش توبه و اسلام كسانى كه به دين خدا بگروند (11).
لطفا منتظر باشید ...
