مطالب اصلى اين سوره در موارد زير خلاصه مى شود:1 ـ تـاءكـيـد بر وفاى به عهد و پايدارى نسبت به ميثاقها كه به مناسبت ميثاقهايى كه خدا از بنى اسرائيل و نصارا گرفته و آنها به آن عمل نكردند را يادآورى مى كند.2 ـ آيـاتـى از ايـن سـوره بـه بـحـث امـامـت و رهبرى پس از پيامبر(ص )اختصاص دارد، مانند آيه اكـمـال ديـن و اتـمـام نعمت كه به مناسبت منصوب شدن حضرت على (ع )به امامت در روز غديرخم بـه دسـت پـيـامـبـر اكـرم (ص )، نـازل شـده اسـت . هـمـچـنـيـن آيـه ولايت كه ولى مؤ منان را خدا و رسول و مؤ منان نمازگزارى كه در حال ركوع زكات مى دهند، معرفى مى كند كه مراد از مؤ منان حـضـرت عـلى (ع )اسـت .هـمـچـنـيـن آيـه تـبـليـغ كـه روشـن كـردن رهـبـرى پـس از پـيـامـبـر را معادل تبليغ 23 ساله پيامبر قلمداد نموده ، در اين سوره واقع شده است .3 ـ نـصـايح و بحثهاى مفصلى درباره اهل كتاب . اين سوره همه آنان را به دين اسلام و پذيرش دعـوت پـيامبر اسلام (ص )فراخوانده و در رابطه با عقايد و افكار و اعمالشان ، سخن گفته و بر دشمنى يهود با اسلام نيز تاءكيد ورزيده است .4 ـ در ايـن سـوره مـسـائلى چـون غـذاهـاى حـلال و حـرام ، وضـو و تـيـمـم ، حـكـم قـتـل ، مـفـسـديـن فـى الارض ، حـرمـت شـراب و قـمـار و بـت پـرسـتـى ، احـكـام صـيـد در حال احرام و شهادت بر وصيت نيز مورد بحث قرار گرفته است .
اكمال دين و اتمام نعمت
(... اَلْيـَوْمَ يـَئِسَ الَّذيـنَ كـَفـَرُوا مِنْ دينِكُمْ فَلا تَخْشَوْهُمْ وَاخْشَوْنِ الْيَوْمَ اءَكْمَلْتُ لَكُمْ دينَكُمْ وَ اءَتْمَمْتُ عَلَيْكُمْ نِعْمْتى وَ رَضيتُ لَكُمُ الْاءِسْلامَ ديناً...) 441 امـروز آنـان كـه كـافـر شدند، از دين شما ماءيوس گشتند. پس از آنان مترسيد و از من بترسيد. امـروز ديـنـتـان را بـرايتان كامل كردم و نعمتم را بر شما تمام نمودم و اسلام را به عنوان دين ، براى شما پسنديدم .ايـن عـبـارت ، قـسـمـتى از آيه سوم سوره مائده است . ابتداى آيه در مقام شمردن خوراكيهاى حرام است و انتهاى آن استثناى مضطرّ را بيان مى كند و اگر اين عبارت را از وسط آيه برداريم ، به مـعـنـاى آيـه هـيـچ خـللى وارد نمى شود و بقيه آيه مشابه آيات 173 سوره بقره ، 145 سوره انـعـام و 115 نـحـل مـى شـود.پـس ، ايـن عـبـارت ، جـمـله مـعـتـرضـه اى اسـت كـه يـا از اول نـزول (بـه مـصـلحـتـى ) در وسـط آيـه جـاى گـرفـتـه و يـا بـه دسـتـور رسـول خـدا(ص )در آنـجـا قـرار داده شـده و يـا در هنگام جمع آورى قرآن در آنجا قرارش داده اند. البـتـه در روايـات شـاءن نـزول ايـن عـبـارت نـيـز هـيـچ ذكـرى از اصـل آيـه نـيـامـده و مـؤ يـّد ايـن احـتـمـال اسـت كـه ايـن عـبـارت جـداگـانـه نـازل شـده اسـت و قـرار گـرفـتـنـش در ايـنـجـا مـطـابـق نزول نبوده است . عجيب اين است كه آيات ديگر قرآن نيز كه به شكلى مربوط به مساءله ولايت و جـانشينى بعد از پيامبر است ، همچون آيه 67 سوره مائده و 33 سوره احزاب نيز چنين حالتى دارند و در بين آياتى قرار گرفته اند كه مربوط به بحثهاى ديگر است .(اليوم ) چه روزى است ؟ دو جـمـله (اليوم يئس الذين كفروا من دينكم ...) و (اليوم اكملت لكم دينكم ...) از نظر مضمون بـه هـم نـزديـك بـوده از لحـاظ مـفـهـوم بـه هـم مـرتـبـطـنـد، چـون مـعـلوم اسـت كـه بـيـن كـامـل شـدن ديـن و مـاءيوس شدن كافران رابطه هست و بر هم متوقفند و همه مفسران نيز بر اين ارتـبـاط اتـفـاق نـظر دارند و معلوم مى شود كه منظور از (اليوم ) در هر دو جمله يك روز است . دربـاره ايـنـكـه آن روز چـه
لطفا منتظر باشید ...
