سـوره بـقـره بـعـد از (بـسـمـله ) بـا (الم ) شـروع مـى شـود كـه بـه شـكـل (الف ـ لام ـ مـيـم ) خـوانـده شـده و حـروف مقطّعه ناميده مى شوند. اين حروف در ابتداى 29 سوره (26 سوره مكى و 3 سوره مدنى ) قرار گرفته اند و از يك تا پنج حرف درآنها به كار رفـتـه اسـت و عـبـارتـنـد از (ص ، ق ، ن ، طـه ، يس ، طس ، حم ، الم ، الر، طسم ، المص ، المر، كهيعص ، حمعسق )، كه گاه برخى در ابتداى چند سوره تكرار شده اند نظير:الم ، الر و ... .مـفـسـران در مـعـانـى ايـن حـروف نـظرات مختلفى داده اند. يكى از نظرات مشهور در زمينه حروف مـقـطـعـه آن است كه چون بطور معمول بعد از اداى حروف مقطعه ، سخن از قرآن ، كتاب ، آيات و قـلم بـه مـيـان آمده ، حروف مقطعه بيانگر آن است كه اين كتاب از همين حروفى كه دراختيار شما قـرار دارد سـاخـتـه شـده ، ولى شما از تركيب اعجازآميز آنها عاجزيد، پس به خدايى بودن اين آيات ايمان آوريد. 43 در هر صورت ، بايد گفت :در انتخاب حروف مقطعه براى هر سوره اسرارى وجود دارد كه بر ماپنهان است .
نمائى ازمتقيان
(المَ ذلِكَ الْكِتابُ لا رَيْبَ فيهِ هُدًى لِلْمُتَّقينََ اَلَّذينَ يُؤْمِنُونَ بِالْغَيْبِ وَ يُقيمُونَ الصَّلوةَ وَ مِمّا رَزَقـْنـا هـُمْ يُنْفِقُونََ وَالَّذينَ يُؤْمِنُونَ بِما اُنْزِلَاِلَيْكَ وَ مااُنْزِلَ مِنْ قَبْلِكَ وَ بِالاْخِرَهِ هُمْ يُوقِنُونََ اُولئِكَ عَلى هُدًى مِنْ رَبِّهِمْ وَ اُولئِكَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ) 44 الم ، آن كـتـاب كـه هيچ گونه شكى در آن نيست (كتاب ) هدايت براى متقيان است . كسانى كه به غـيـب ايـمـان مـى آورنـد و نـمـاز بـه پـا مـى دارند و از آنچه روزيشان كرديم ، انفاق مى كنند. و كـسـانـى كـه بـه آنـچـه بـر تـو و بـر پـيـامـبـران قـبـل از تـو نـازل شـده ، ايـمـان مـى آورنـد و بـه آخرت يقين دارند. ايشان از طرف پروردگارشان از هدايت برخوردار مى باشند و ايشان رستگارند.
قرآن ، كتاب هدايت متقيان
خداوند متعال در اولين آيه اين سوره ، قرآن را كتاب هدايت متقين معرفى مى كند و سپس به بيان بـعـضـى از صـفـات و ويـژگـيـهـاى آنـان مـى پـردازد. حال ، اين سؤ ال پيش مى آيد كه آيا قرآن فقط متقيان را هديت مى كند يا راهنماى همه انسانهاست ؟ در پاسخ بايد گفت :هدايت دو مرحله دارد:مـرحـله اول ، راه نشان دادن و دعوت كردن است . در اين مرحله قرآن براى همه انسانها هدايت است ، زيرا همه را به راه راست دعوت مى كند و طريق سعادت و شقاوت را روشن و آشكار مى گرداند.مـرحـله دوم بـه معناى راه بردن و به مقصد رساندن است . در اين مرحله قرآن فقط براى كسانى هـدايـت اسـت كـه بـه دسـتـورات آن عمل كنندو گوش دل به نداى قرآن بسپارند و اينان متقيانند؛ كسانى كه دلشان در مقابل حق خاضع و رام است و سعى و كوشش آنان در رسيدن به رضاى حق اسـت ، امـا كسانى كه نسبت به حق عناد دارند و سعى و تلاش آنان در برآوردن هواهاى نفسانى و شـهـوانى خود مى باشد و به دستورات قرآن وقعى نمى نهد، بطور طبيعى از هدايت قرآن بى بهره خواهند بود.
ويژگيهاى متّقيان
در آيات به پنج ويژگى متقيان اشاره شده است كه عبارتند از:
1 ـ ايـمـان بـه غـيـب
ايـمـان عبارت است از جايگير شدن اعتقاد در قلب 45، يعنى انسان چنان به اعتقادات خود اطمينان پيدا كند كه هرگز شك و ترديد در آن ، راه پيدا نكند.مـنـظـور از غـيـب چـيـزهـائى اسـت كـه حـس انـسـان بـه آنـهـا دسـتـرسـى نـدارد و شـامـل وجود خداى متعال و اسماء و صفات او و جهان آخرت و وحى است . اما در اين آيات چون ايمان بـه وحـى و آخـرت جـداگـانـه آمـده اسـت ، مـنـظـور از ايـمـان بـه غـيـب ، تـنـهـا ايـمـان به خداى متعال است . 46
لطفا منتظر باشید ...
