(بَلْ كَذَّبُوا بِالسّاعَةِ وَ اَعْتَدْنا لِمَنْ كَذَّبَ بِالسّاعَةِ سَعيراًَ اِذا رَاءَتْهُمْ مِنْ مَكانٍ بَعيدٍ سَمِعُوا لَها تـَغـَيُّظـاً وَ زَفـيـراًَ وَ اِذا اُلْقـُوا مـِنـْهـا مَكاناً ضَيِّقاً مُقَرَّنَينَ دَعَوْا هُنالِكَ ثُبُوراًَ لا تَدْعُوا الْيَوْمَ ثُبُوراً واحِداً وَ ادْعُوا ثُبُوراً كَثيراً)(فرقان 11 ـ 14) بـلكـه آنـان قـيامت را تكذيب كردند و ما براى كسانى كه قيامت را دروغ انگارند، آتش سوزانى آماده كرده ايم . هنگامى كه آتش آنها را از دور ببيند جوش و خروش خشمناكش را بشنوند و هنگامى كـه در مـكـان تـنـگـى از دوزخ افـكـنـده مـى شـونـد در حـالى كـه در غل و زنجيرند، فرياد واويلاى آنها بلند است .اى متكبران قيامت . امروز يك بار واويلا نگوييد، بلكه بسيار واويلا سر دهيد.
چند نكته
1 - مـنـكـران قـيـامـت
كـافران ، نبوت پيامبر اسلام (ص ) را انكار مى كردند و او را سحر شده ، مجنون ، ساحر و شاعر مى خواندند. و يا مثل خودشان يك فرد معمولى مى پنداشتند.قـرآن در ايـن آيـه مـى گـويـد:ايـنـهـا هـمـه بـهـانـه اسـت ، بـلكـه آنـهـا قـيـامـت را قـبـول نـدارنـد و مـعاد را انكار مى كنند (بَلْ كَذَّبُوا بِالسّاعَةِ) بديهى است كسيكه قيامت را نمى پـذيـرد، نـبـوت ، ديـن و شـريـعـت بـراى او مـفـهـومـى نـدارد. (209) چـنـيـن كـسـانـى اهل منطق و دليل نيستند، از اين رو قرآن در برابر آنها به پاسخ استدلالى نپرداخته است و تنها بـه تـهـديدهاى تكان دهنده ، بسنده كرده است . اين روش براى اين گونه افراد مؤ ثرتر است تابرخورد استدلال . (210) از اين آيه استفاده مى شود كه اگر بتوان كسى را نسبت به وقوع قيامت قانع ساخت . ايمان به نبوت نيز خواهد يافت .
2 - خصوصيات آتش جهنم
اين آيه با تعبيرهاى گويا و متعدّد به خصوصيّات آتش جهنم وشدت عذاب اين گروه اشاره دارد:الف ـ آتـش آنـهـا را از دور مـى بـيند، گويى چشم و گوش دارد، چشم به راه دوخته وانتظار اين گنهكاران را مى كشد.ب ـ آتـش نـيـاز بـه نزديك شدن و تماس مستقيم ندارد، بلكه از فاصله دور مى خروشد و شعله مى كشد.ج ـ ايـن آتـش داراى حـالت خاص (تغيّظ) و (زفير) است . (تغيّظ) به معناى اظهار غيض است كـه گـاهـى بـا سـر و صـداتـواءم اسـت و (زفـيـر) بـه مـعـنـاى تـرددّ وآمـد وشـدنـفـس اسـت . (211) ايـنـهـا هـمه كنايه از شدّت عذاب است و نشان مى دهد كه آتش سوزان دوزخ همچون حيوان درنده و گـرسـنـه اى اسـت كه در انتظار طعمه خويش است و انتظار اين گروه را مى كشد و همانند شيرى است كه به هنگام شكار، غرّش مى كند. (212)
3 - كيفيّت عذاب
قرآن كيفيّت عذاب منكران قيامت را بگونه اى بيان مى كند كه در برابر چشمان آدمى مجسّم مى شود.كـافـران و گـنـاهـكـاران در غـل و زنـجـيـرنـد و دسـتـهـايـشـان بـسـتـه شـده و آنـهـا را بـا هـمـيـن حال در مكان بسيار تنگى از دوزخ مى افكنند. در آن هنگام فرياد واويلا (اى مرگ بر من ) از آنان بلند است .نـاگـفـته نماند كه قرار گرفتن مجرمان در مكان محدود نه بدين جهت است كه دوزخ كوچك است و ظرفيت ندارد، بلكه به فرموده قرآن ، بسيار وسيع و بى پايان است .(يَوْمَ نَقُولُ لِجَهَنَّمَ هَلِامْتَلَاءْتِ وَ تَقُولُ هَلْ مِنْ مَزيدٍ) (213) روزى كه به جهنم مى گوييم :آيا پرشدى ؟ و مى گويد:آيا بيش از اين هست !.
لطفا منتظر باشید ...
