بيان عوامل ششگانه پيروزى بر دشمن از جمله :استقامت در برابر دشمن همراه ذكر خدا، اخلاص ، اطـاعـت ازخـدا وپـيـامـبر اسلام ، وحدت عمل و بردبارى در برابر مشكلات (45 ـ 46) پرهيز از غـرور وفـسـاد انـگـيـزى بـه هـنگام جنگ و اشاره به نمونه اى از حركت فساد انگيز مشركان كه نـتـيـجـه جـلوه دادن شـيـطـان بـود (48) تـحـليـل كينه توزانه و ماديگرايانه منافقان از يورش مـتـهـوّرانه مجاهدان اسلام به كفّار كه آن را در فريب خوردن آنان خلاصه مى كردند(49) كيفيّت قـبـض روح كـفـّار كـه بـا كـوبـيـده شـدن صـورت و پـشـت سـرشـان كـه نـتـيـجـه اعـمـال و افـكـار خـود آنـهـاسـت ، انـجـام مـى گـيـرد و ايـن نـوع مـجـازات از آنِ مـشـركـان و آل فـرعـون اسـت (50 ـ 52) تـغـيـيـر درونـى عـامـل تـغـيـيـر نـعـمـتـهـاى الهـى و تـحـوّل بـرونـى اسـت (53) بـيـان وجـه تـشـابـه عـلّت هـلاكـت آل فرعون و مشركان زمان پيامبر كه گناه و كفر است (54) كافران بدترين جانورانند و پيمان شـكـنـى عادت و علامت آنهاست (55 ـ 56) دستور تنبيه شديد كفّار بحدّى كه مايه عبرت ديگران بـاشـد(57) اجـازه پـيـمان شكنى متقابل به پيامبر به شرط اطّلاع از نقض عهد مشركان واعلان قـبـلى (58) پـنـدار كـافـران مـبـنـى بـر ايـنـكـه خـدا عـاجـز اسـت وآنـان مـى تـوانـنـد از چـنـگ او بـگـريـزنـد(59) دسـتـور تـهـيـّه سـاز و بـرگ نـظـامـى وآمـادگـى كامل از نظر عدّه و عُدّه جهت مرعوب ساختن دشمن ومقابله با آنها (60).
شش دستور در زمينه جهاد
(يـا اءَيُّهـَاالَّذيـنَ آمـَنـُوا إِذالَقـيـتـُمْ فـِئَةً فـَاثـْبـُتـُوا وَاذْكـُرُوا اللّهَ كـَثـيـراً لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونََ وَاءَطـيـعـُوااللّهَ وَرَسـُولَهُ وَلا تـَنـازَعـُوا فـَتـَفـْشـَلُوا وَتـَذْهـَبَ ريـحـُكـُمْ وَاصـْبِرُوا إِنَّ اللّهَ مَعَ الصّابِرينََ وَلاتَكُونُوا كَالَّذينَ خَرَجُوا مِنْ دِيارِهِمْ بَطَراً وَ رِئاءَ النّاسِ وَيَصُدُّونَ عَنْ سَبيلِ اللّهِ وَاللّهُ بِما يَعْمَلُونَ مُحيطٌ)(انفال ، 45 ـ 47) اى كـسـانـى كـه ايـمان آورده ايد! اگر به دسته اى از دشمن برخورديد پايدارى كنيد و خدا را بـسـيـار يـاد آوريـد، باشد كه رستگار شويد و از خدا و پيامبرش اطاعت كنيد و با يكديگر به نـزاع بـر مـخـيـزيـد كه سست مى شويد و نيرويتان از بين مى رود؛ صبر پيشه كنيد كه خدا با صابران است و مثل كسانى